69759

miała osobowości prawnej (art. 49 §1,2, k p.k.). Pojęcie pokrzywdzonego jest ściśle związane z przepisami prawa karnego materialnego.

Pokrzywdzony może wystąpić w procesie w następujących rolach:

1)    jako strona w postaci: pokrzywdzonego (sensu stricto) w postępowaniu przygotowawczym;

2)    oskarżyciela prywatnego

3)    oskarżyciela posiłkowego i powoda cywilnego w postępowaniu jurysdykcyjnym

4)    jako uczestnik postępowania sądowego nie będący stroną, ale mający niektóre jej uprawnienia

5)    jako uczestnik postępowania dowodowego - świadek

Stroną bierną (w zależności od stadium postępowania karnego) jest: podejrzany, oskarżony i skazany. Podejrzanym jest osoba, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów, albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchani w charakterze podęjrzanego(art. 71 g 1 k p.k.j.oskarżonym - osoba, przeciwko której wniesiono akt oskarżenia (art. 71 § 1 k p.k ), skazanym - osoba, co do której zapad! wyrok skazujący. Ustawa przewiduje również "osobę podejrzaną" (art 244 i 308 k.p.k). Jest to osoba, w stosunku do której podjęto określone czynności ścigania karnego, wskazujące na to, ze traktuje się ją jako osobę podejrzaną, jeszcze przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów Jeżeli kodeks używa w znaczeniu ogólnym określenia oskarżony, odpowiednie przepisy mają zastosowanie do podejrzanego (art 71 § 3 k.p.k ).

0    oskarżonym więc możemy mówić w trzech znaczeniach:

1)    ścisłym, jako o osobie, przeciwko której wniesiono akt oskarżenia;

2)    szerszym jako podejrzanym i oskarżonym oraz

3)    najszerszym jako o osobie podejrzanej, podejrzanym, oskarżonym, a niekiedy

1    skazanym

3. W przypadku śmierci pokrzywdzonego w procesie karnym może występować strona zastępcza albo strona nowa (art. 52, 58, 61, 63 k.p.k.). Moment śmierci decyduje o tym czy osoby uprawnione są stroną nową, czy stroną zastępczą. Jeżeli pokrzywdzony me działał jeszcze w procesie i zmarł, prawa które by mu przysługiwały mogą wykonywać osoby najbliższe, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator (art. 52 k.p.k ). Wówczas mamy do czynienia ze stroną zastępczą. Jeżeli zaś śmierć nastąpiła po podjęciu działań w procesie, a więc po nabyciu praw oskarżyciela posiłkowego (art 58 kp.k,), po wniesieniu prywatnego aktu oskarżenia (art 61 k.p.k.), po wytoczeniu powództwa cywilnego (art. 63 k.p.k.) - osoby te są stroną nową.

4 Rozróżnia się również strony zasadnicze i strony szczególne Stronami szczególnymi są:

interwenta dochodzący swoich roszczeń do przedmiotów przestępstwa skarbowego, które podlegają zajęciu lub przepadkowi (art 19 § 1 i 140 § 1 u.k.s)