70058

Status prawa cywilnego

-    prawo cywilne —* odrębna gałąź prawa, odrębna dyscyplina naukowa i dydaktyczna;

-    kc nie wskazuje kryteriów wyodrębnienie, poza art 1 kc iż reguluje on „stosunki cywilnoprawne”;

Metoda regulacji

-    dla prawa cywilnego charakterystycznym kryterium wyróżnienia jest jego METODA REGULACJI OPARTA NA ZASADZIE AUTONOMICZNOŚCI stron, tak min. uznał SN w 1995. gdy stwierdził, że cechą charakterystyczną stosunków cywilnoprawnych jest min. równorzędność podmiotów i wzajemność (ekwiwalentność) ich świadczeń;

*    tak też w innych sprawach, np. z 1972 r. o stosunku uczeń-szkoła (nie<ywil); w 1975 r. biegły-sąd (nie-cywil);

*    dla tej kwalifikacji nie mają znaczenia faktyczne nierówności (np. wynikające z ekonomicznej przewagi), gdyż zakres kompetencji do kształtowania stosunków prawnych może być wyznaczony tylko normami prawnymi, nawet gdy strony w umowie wyraz'nie nadadzą jednej ze stron wyraz'me nadrzędną pozycję (tak SN w 1974 r. że umowy o dostawy wody są cywilne pomimo przymusu dostarczania wody, dostawca nie ma nadrzędnej pozycji, min. świadczy o tym cywilnoprawny sposób zawarcia tego stosunku - umowa lub przejęcie);

*    ochrona interesów stron w stosunkach cywilnoprawnych to odpowiedzialność odszkodowawcza, która służy zachowaniu integralności ekonomicznej podmiotów i spełnia funkcję kompensacyjną (przeciwnie pr. k.);

-    pomocnicze kryteria wyróżnienia:

*    rodzaj aktu normatywnego, w którym znajdują się przepisy prawne w przypadku kc jest to istotne, gdyż kodeks ma jednorodny charakter,

—* odmiennie Grzybowski;

*    spoty rozstrzygane przez sądy w trybie określonym w kpc (też gdy stroną jest organ publiczny, ale w roli podmiotu cywilnoprawnego), a przepisy szczególne mogą. to modyfikować (wyłączyć jakieś sprawy, a inne objąć tym postępowaniem), ale gdy przepisy szczególne wskazują kpc i brak przesłanek do uznania, że dany stosunek me ma charakteru cywilnoprawnego to istnieje wskazanie na kpc;

—» odmiennie Grzybowski;

Przedmiot regulacji

-    w doktrynie marksistowskiej to majątkowy przedmiot regulacji, a nie metoda regulacji stanowiła kryterium wyróżnienia, co opierało się na założeniach teoretycznych odrzuconych obecnie, a dodatkowo uniemożliwiało odróżnienie norm prawa cywilnego od innych gałęzi, również regulujących stosunki majątkowe. Dodatkowo brak było wyjaśnienia doL norm dot dób osobistych, regulujących stosunki o niemajątkowym charakterze;