70068

Oświadczenia woli składane indywidualnym adresatom

—    ta postać oświadczeń woli ma największe znaczenie z punktu widzenia prawa cywilnego (art 61 kc), gdyż stanowi element konstytutywny tak umów jak i wielu jednostronnych czynności.

—    ze względu na uwikłane interesy obu stron, oraz kierując się zasadami współżycia społecznego oraz nakazem preferowania „zgodnego zamiaru stron" (art. 65 § 1 kc) należy przyjąć nadrzędną dyrektywę interpretacyjną, w myśl której sędzia powinien uznać taki sens oświadczenia, w jakim zgodnie obie strony go zrozumiały. Nieistotne są znaki, jakich użyto do porozumienia.

—    jeśli strony nie zrozumiały tak samo sensu, to należy brać pod uwagę sens ustalony z punktu widzenia odbiorcy oświadczenia woli, ale jeśli powstał on przy zachowaniu starannych zabiegów interpretacyjnych, czyli „jak każdy, w szczególności o wiedzy i doświadczeniu odbiorcy człowiek, zrozumiałby to oświadczenie” —* decyduje więc normatywny i zindywidualizowany punkt widzenia odbiorcy, którego cechą jest należyta staranność.

Oświadczenia woli kierowane do nieoznaczonego kręgu odbiorców'

—    też tutaj należy uwzględnić możliwości poznawcze odbiorców, ale ze względu na nieoznaczone osoby, należy wziąć pod uwagę punkt widzenia typow^rego adresata —► czyli zastosowanie zobiektywizowanego (normatywnego) punkt widzenia.

*    ieśli skierowane do określonej grupy zawodowej należy wziąć po uwagę tezvk fachowy.

*    szczególne wymagania dla przedsiębiorców w kontaktach z konsumentami.

—    np. przyrzeczenia publiczne (nagroda za znalezienie psa), oświadczenia zawarte w papierach wartościowych przeznaczonych do obiegu, pełnomocnictwa, oświadczenia przewidziane do ujawnienia w księgach wieczystych, statuty korporacji, ogólne warunki ubezpieczeń ltp.

Testamenty

—    art. 948 § 1 — testament należy tak tłumaczyć, aby zapewnić „możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie woli spadkodawcy”. Czysto osobisty charakter oświadczenia, nieważne rozumienie go przez beneficjentów.

III. Wykładnia oświadczeń woli wyrażonych pisemnie

Uwagi ogólne

—    oświadczenia woli wyrażone na piśmie = dokument (w świetle kpc to pismo uzewnętrzniające jakieś myśli)

—    Dokonując tei wykładni należy brać pod uwagę:

I.    reguły znaczeniowe języka - ale me mają one absolutnego znaczenia. Panujący dotąd pogląd „clara non sunt interpretanda” został zakwestionowany i odrzucony w efekcie przez Radwańskiego i SN w orz. z 7.12.2000 r. (OSN 2001, poz. 95) —► stwierdzono, że art. 65 kc me pozwala ograniczyć zakresu wykładni jedyme do niejasnych postanowień umowy.

II.    kontekst i związki treściowe pomiędzy różnymi postanowieniami — przy czym definicje zawarte w dokumencie mają pierwszeństwo dla nadawania tych znaczeń, jak również środki paralingwistyczne powinny być brane pod uwagę (rozmieszenie w rozdziałach, podział na punkty, paragrafy, zastosowane kolory i inne znaki).

III. Cel - może być albo wyraźnie zadeklarowany w dokumencie, albo rekonstruowany na podstawie treści, z uwzględnieniem doświadczenia życiowego oraz zasad racjonalnego dział arna.