64
nami. Zdaje się, że ta postać dominuje w rejonie Wigier. Druga postać, bardziej żyzna (odpowiadająca Ribo nigri-Alnetum), występuje najczęściej przy brzegach dużych jezior lub w kompleksie z Circaeo-Alnetum.
Zbiorowisko zaroślowe Salicetum pentandro-cinereae występuje często na siedliskach olsu, a także prawdopodobnie łęgu. Spotyka się je w kompleksie z lasami oraz w postaci niewielkich płatów wśród torfowisk niskich i wilgotnych łąk.
Następny zespół tej klasy, Belulo-Salicetum repentis, reprezentowany jest niewątpliwie przez płat o powierzchni kilkuset metrów kwadratowych w dolinie Czarnej Hańczy. Natomiast dość częste są powierzchnie o fizjonomii zbliżonej do tego zespołu, ale bez Betula humilis. Kwalifikowane je jako początkowe stadia rozwojowe Salicetum pentandro-cinereae, ale być może są to zubożałe postaci Betulo-Salicetum repentis (należy pamiętać, że Betula humilis jest gatunkiem rzadkim). Kwestia ta wymaga dalszych badań z uwzględnieniem dynamiki zbiorowisk i obserwacji zmian w składzie fiorystycznym.
Klasa Yaccinio-Piceetea (bory iglaste i mieszane)
Typowe bory świeże (Peucedano-Pinetum) można spotkać w południowej części terenu, gdzie zajmują wyniesione partie pagórków utworzonych z piasków sandrowych. Na Wysokim Wągle występują natomiast fragmenty lasu, które w chwili obecnej należy zaliczyć do Peucedano-Pinetum, mimo że dane historyczne i glebowe sugerują, iż zbiorowiskiem potencjalnym jest tam bór mieszany. W tym przypadku więc bór świeży jest pośrednim etapem w procesie regeneracji borów mieszanych. Podobną interpretację można zresztą znaleźć w pracy Sokołowskiego (1968), analizującego zbiorowiska leśne Puszczy Augustowskiej.
Bory mieszane z drzewostanem budowanym głównie przez świerk i sosnę należą do zespołu Serratulo-Pinetum. Bory te, dominujące na badanym terenie, wykazują znaczne odkształcenia antropogeniczne (równowiekowość drzewostanu, facjalne wykształcenie runa itp.); bardzo rzadko spotyka się płaty w pełni wykształcone. Trwałość użytkowania oraz stale stosowane zabiegi pielęgnacyjne spowodowały powstanie nowej, w miarę powtarzalnej kombinacji gatunków. Na tej podstawie niektórzy autorzy (Czerwiński 1978; Sokołowski 1980) wyróżnili kilka nowych zespołów leśnych w typie boru mieszanego. Wydaje się, że wszystkie te syntaksony (np. Calamagrosti--Piceetum i Calamagrosti-Pinetum) można traktować jako postaci degeneracyjne lub regeneracyjne Serratulo-Pinetum.
Na terenach zatorfionych, nad sucharami, przy torfowiskach oraz w bezodpływowych nieckach można spotkać dwa bardzo różne zbiorowiska borowe: bór bagienny (Yaccinio uliginosi-Pinetum) i świerczynę na torfie (Sphagno-Piceetum). Mimo że żaden z tych zespołów nie tworzy większych płatów, ich rola w krajobrazie jest znacząca.
Duże powierzchnie zajmują młode nasadzenia sosny i świerka na różnych siedliskach: grądu, boru mieszanego i boru świeżego. Są one najczęściej ubogie pod względem fiorystycznym i charakteryzują się bardzo niskim zwarciem