page0323

317

ABDEKA.

później i zdaje się, że dopiero przez Cycerona została ustalona na dobre ¹), Ale w piątym wieku przed Chr., tamtejsi obywatele nie byli ani głupi ani narwani, a miasto nietylko dziełami sztuki cieszyło się, lecz i zastępem ludzi, świadczących o wielkim ruchu naukowym i literackim. Protogoras sofista, A n axarch filozof, Hekateusz historyk, Nicenet poeta, dowodzą wymownie, że aż do czasów Alexandra W. nie wielka stosunkowo Abdera, na południowem wybrzeżu Tracyi (naprzeciw wyspy Th a sos), choć otoczona barbarzyńcami, nie ustępowała żadnemu z miast greckich, co do kultury umysłowćj. Po nad wszystkie zaś znakomitości, w które obfitowała, jaśnieje imię Dem okryta.

Rok jego urodzenia przypada prawdopodobnie na 460, a żył jakie 90 lub nawet 100 lat ²). Należał do najstarszej szlachty, a miał ojca niezmiernie bogatego, jak świadczy nie tyle bajka o ugoszczeniu Xerxesa z całem wojskiem³), jak fakt, że gdy z braćmi podzielił się spuścizną rodzicielską, dostał 100 talentów okrągło ⁱ). Znaczną tę sumę wydał całą na podróże, do których miał namiętność wielką. Mówi, że więcćj niż którykolwiek z ludzi mu współczesnych, obje-w mieście ojczystem, podzielone na pięć ksiąg: Demokryt wśród Abderytów; Ilippokrates w Ab derze; Eurypides w Ab derze; proces o cień osła; żaby Latony.

*) F.pist. ad Ałtic. IV. 46. VII. 7. de nat. Dcor. I, 43.

²)    Diog. Laert. IX. 7. §: 41. W książce Mt*yóę /Uar.o^no^ twierdził Dem., że był od Anaxagorasa (ur. około 500) młodszym o lat 40, a napisał ją 730 lat po zburzeniu Troji (ri30 według Faniasza, zob. Mullach I p. 330) czyli w r. 400, kiedy miał 60 lat. Obie daty są dosyć prawdopodobne. Apollodor za rok urodzenia podaje olimp. 80 (:= 460); Trazyllos olimp. 77,., (=470). Według Euseb. Chroń. ad olimp. 104, żył 100 lat; według Diod. Sicul. XIV. 11, tylko 90 lat; według Lucyana zaś 104 (Macrob. p. tom III. str. 221. ed. Reitz).

³)    Jak bezmyślnie Valer. Max. VIII. 7. powtórzył tę bajkę, pokazują dwa fakta Miasto Thasos na prowiant dla armii Xerxesa wydało 400 talentów srebrem (Ilerod. VII. 118), t j. 3,300,000 według egińskićj, a 2,328,000 fr. według wagi samijskićj. Dzisiaj suma ta miałaby wartość dziesięć razy większą Jeżeli zważymy, że posiadłości Tazyjczyków na stałym lądzie były bardzo małe, zrozumiemy, dla czego miasta całe przez jednorazowe wykarmienie armii potwornćj zostały do szczętu zniszczone (Herod. ibid). Drugim faktem jest odezwa Megakreonta z Abdery, zapraszającego obywateli na dziękczynne nabożeństwo za to, że Xerxes raczył tylko zjeść u nich obiad, bo gdyby zażądał także śniadania , byliby zrujnowani na zawsze.

*) Ponieważ dwaj bracia Demokryta zabrali dla siebie cały majątek nieruchomy, nierównie większą mający wartość, a podobno miał i siostrę (Diog. Laert. IX. 7. §• 43)i wynosił spadek 300—400 talentów srebrem.

http://rcin.org.pl