Immanuel Kant i powszechne prawo wolności.
Warunkiem istnienia moralności i prawa jest autonomia woli, wewnętrzna wola jednostki, dzięki której może ona dokonywać świadomych wyborów swoich własnych uczynków.
O moralnym charakterze czynu przesądza szczególny rodzaj motywu, zjakego jednostka postępuje w określony sposób, nie wystarczy działanie zgodne z obowiązkiem ale musi być ono podjęte z obowiązku (poczucie moralnego obowiązku, nie mając wcale ochoty tak postępować, ani też nie mając na względzie żadnych innych korzyści).
Legalność zachowania - sprowadza się do relacji do normy prawnej, niezależnie od tego, z jakich pobudek do zachowania takiego doszło ;
„Prawo stanowi ogól warunków, pod którymi wola jednej osoby może zostać pogodzona z wolą drugiej osoby, zgodnie z powszechnym prawem wolności” „dobro publiczne wymaga, bowiem tylko takiej dawki przymusu, która gwarantuje zewnętrzną godność z istniejącym prawem”
„przedmiotem prawa me jest prywatna pomyślność obywateli, lecz dobro państwa, którego urzeczywistnienie me może wszak przeszkadzać im w poszukiwaniu własnego szczęścia”
F.A. von Hayek - podstawą politycznego porządku ludzi jest zasada, zgodnie z którą jednostki mogą być ograniczone w możliwości czynienia tego, co swobodnie wybrały, lub też zmuszane do czynienia czegokolwiek, co ma wynikać z ich woli jedynie wówczas, gdy wymagają tego reguły „sprawiedliwego działania” zmierzające do tego, aby zakreślić i ochronić sferę możliwie najszerszej indywidualnej autonomii każdego z nich;
Ingerencja prawodawcy jest przy tym dopuszczalna jedynie poprzez ustanawianie ogólnych, uniwersalnych i abstrakcyjnych praw (Hayek -„nomos" ) mające służyć ukształtowaniu i zachowaniu abstrakcyjnego porządku, którego konkretne konsekwencje będą nieprzewidywalne.
Kant, Hayek - prawem jest pewien ograniczony zbiór reguł, zapoewniających abstrakcyjny porządek, w ramach którego podmioty prawa mogą w możliwie najszerszym zakresie wybierać i realizować swoje własne cele, w żadnym razie zaś rolą prawodawcy nie jest narzucanie, do czego i w jaki sposób powinny one dążyć.