70370

Wypowiedzi opisowe (zdania).

Wypowiedzi opisowe (dcskryptywne) - sądy, które zdają sprawę z istnienia bądź nieistnienia jakiegoś faktu (fakt ten opisują);

wypowiedzi te stanowią zdania w sensie logicznym (wyrażają pewien sąd o rzeczywistości); tylko zdania oznajmujące posiadają „wartość logiczną” (można przypisać im cechę prawdziwości lub falszywości);

zdanie takie może być prawdziwe lub fałszywe ze względu na:

-    samo znaczenie użytych w nim słów (zdania analityczne)

-    zgodność z pozajęzykową rzeczywistością, o której oizekają (zdania syntetyczne)

zdania analityczne:

-    zdanie analitycznie prawdziwe „kwadrat ma cztery boki”

-    zdanie analitycznie fałszywe „kawalerowie mają żony"

zdania syntetyczne - o prawdziwości decyduje reakcja do faktu zewnętrznego, o jakim mówią,

mogą odnosić się do:

-    faktów zwykłych (przyrodniczych) „trawa jest zielona”

„ ludzie mają cztery ręce”

-    tzw faktów' instytucjonalnych - te stany rzeczy, którym mocą określonych konwencji (norm) zostaje nadany pewien szczególny sens (liczą się ze względu na akceptację określonych reguł nakazujących takie właśnie ich traktowanie)

„mam w portfelu 500 zl” (banknot)

„UŚ ma siedzibę w Kc” (prawdziwe)

„UE składa się z 24 państw” (fałszywe)

prawdziwość lub falszywość wypowiedzi deskrvptvwnvch (opisowych) może być rozumiana na szereg sposobów:

-    klasyczna koncepcja prawdy (Arystoteles) - „prawdziwość” polega na adeąuatus rei et inlelleclus, tj zgodności sądu (wył ażonego w' zdaniu) z rzeczywistością (faktem, który jest przez nie opisywany);

czasem trzeba brać pod uwagę pełną treść, np „za oknem pada deszcz” (kiedy? gdzie?) inne koncepcje prawdy:

-    prawda jako koherencja - czyli zgodność sądu z całością innych uznawanych sądów

-    praanatyczne ujecie prawdy - praktyczna skuteczność (użyteczność) praktycznych wniosków wynikających z danego sądu.