70397

Chara kler > styka prawa pracy, jego zakres podmiotowy i przedmiotowy

Prawo pracy w sensie podmiotowym - jest to pewne uprawnienie konkretnego podmiotu, prawo do wykonywania pracy. Praw-o pracy w sensie przedmiotowym - jest to pewien zespół przepisów prawnych, który reguluje wybrany obszar stosiaików społeczno-gospodarczych Akty prawne składające się na prawo pracy cechują się pewną hicrarchicznością:

1.    Ustawy na czele z kodeksem pracy i akty wykonawcze do ustaw, o ile regulują stosunek pracy

2.    Zbiorowe prawo pracy i inne układy zbiorowe prawo pracy(prawo tworzone przez partnerów społecznych sankcjonowane przez państwo - prawo nic pochodzące od ustawodawcy).

3.    Regulaminy i statuty - lokalne prawo pracy' łub akty wewnątrzzakładow e.

W prawie pracy obowiązuje zasada korzystnośd rozwiązali dla pracownika, co oznacza, źe akty niższe w hierarchii prawa pracy mogą jedynie rozszerzać uprawnienia i ograniczać obowiązki, więc akty prawa pracy niższej rangi mogą jedynie polepszać sytuację pracowników.

IY/cdmi<it prawa pracy

Pewne stosunki społeczne - związane ze świadczeniem pracy podporządkowanej i regulowanej przez prawo pracy. Najważniejsza jest relacja pracy - indywidualny stosunek pracy, czyli relacja łącząca konkretnego pracownika z konkretnym pracodawcą W ramach tego stosunku powstają prawa i obowiązki, a także rodzi się pewna odpowiedzialność. Jednak w tym zakresie pracownik wchodzi też w mne relacje - może być członkiem związków zawodowych, a więc staje się podmiotem zbiorowego prawa pracy.

Zbiorowe prawo pracy - ten stosunek charaktciyznjc się tym, źe przynajmniej po jednej stronic jest organ kolegialny(najczęściej związek zawodowy, ale niekoniecznie - może to być pozazwiązkowa organizacja, rada pracowników, samorządy pracownicze (m. in.Rada Pracownicza) - partnerem tych stosunków jest konkretny pracodawca hib też organizacje pracodawco\v<zwłaszcza w układach ponadzakładowych)

Zbiorowe prawo pracy reguluje sposob prowadzenia negocjacji, akcji zbiórowycli(strajków). rozwiązywanie sporów zbiorowych.

Stosunki prawne nadzom i kontroli - W ramach tych stosunków funkcjonują organy państwowe, które sprawują kontrolę nad stosunkami pracownika i pracodawcy oraz waninki wykonywanej pracy (ni in Państwowa Inspekcja Pracy i Społeczna Inspekcja Pracy - są to organy, które stoją na straży przestrzegania przepisów prawa pracy PIP ma siłę nacisku na pracodawcę poprzez instnuncnty prawa administracyjnego, może wymusić egzekwowanie nomi prawa pracy).

Stosunki prawne procesowego prawa pracy - Do sporów dotyczących stosunku pracy stosuje się przepisy k.p.c.. które zawierają często szczegółowe regulacje dotyczące sporów powstałych na tle stosunku pracy. Sądy pracy i ubezpiecza) społecznych, które nic są odrębną gałęzią sądownictwa, a jedynie wydzielonymi organizacyjnic jednostkami sądów powszcciinych. rozstrzygają o sporach wynikłych ze stosunku pracy.

Stosunki prawne poprzedzające zatrudnicnic przygotowującc zatrudnienie - jest to kategoria relacji które powstają przed powstaniem stosunku pracy, są jego przygotowańian (np. umowa przedwstępna, umowa na czas próbny) Dotyczy to także zasiłków pracowniczych, szkoleń pracowniczych, prac zastępczych, tymczasowych, szkoleń i innych instytucji prawa pracy dotyczących rynku pracy

Pracownik wchodząc do stosunku pracy staje się również podmiotan ubezpiecza) społecznych Dotyczy to sytuacji kiedy pracownik z różnych powodów nic może świadczyć pracy i pozostaje bez środków do życia.

Ubezpieczenia społeczne były uważane za częśc prawa pracy, ale aktualnie uważa się. źe ta dziedzina prawa wyodrębniła się z prawa pracy i stanowi odrębną dziedzinę(ubczpicczaiianu objęci są już nic tylko pracownicy, ale także duchowni, przedstawiciele wobiych zwodów, indywidualni robiicy itp. - dlatego jest to uzasadniony pogląd, źe ubezpieczana społeczne to odrębna gałąź pracy).