Oś libelli powinna być równoległa do osi celowej niwelatora, aby działał on poprawnie. W tym celu dokonujemy sprawdzenia według podanego schematu.
1. W celu wyznaczenia różnicy wysokości dwóch punktów A i B niwelator ustawia się w równej odległości między tymi punktami i przy spoziomowanej libelli wykonuje się odczyt na łatach
pionowo ustawionych w tych punktach.
2. W pierwszej kolejności dokonujemy odczytu „wstecz" a następnie odczytu „w przód". Odczyty te zapisujemy w dzienniku i liczymy ich różnicę odejmując od odczytu „wstecz" odczyt „w przód".
3. Następnie po zmianie wysokości osi celowej niwelatora dokonujemy odczytu „w przód" i „wstecz" (przy spoziomowanej libelli) W identyczny sposób liczymy ich różnicę. W ten sposób mamy różnicę wysokości wyznaczoną dwa razy.
4. Rozbieżność dwóch wyników nie może być większa niż 3 mm. Jeśli różnica jest mniejsza niż 3 mm możemy przenieść niwelator na następne stanowisko, w przeciwnym razie po zmianie wysokości osi celowej, pomiar należy powtórzyć.
5. Następnie ustawiamy niwelator w odległości kilku metrów od jednego z punktów, np. B. Poziomujemy instrument i celujemy do łaty B, otrzymując odczyt wstecz. Odczyt ten możemy uważać za bezbłędny, ze względu na bliskość łaty od instrumentu. Mając różnice wysokości AH1 oraz bezbłędny odczyt wstecz, otrzymujemy bezbłędny odczyt łaty wprzód „wprzód" = "wstecz"-AH1.
6. Jeśli celowa przy poziomej osi celowej dostarcza nam właśnie takiego odczytu, jest to dowodem, że oś libelli i oś celowa są do siebie równoległe.
Stanowisko |
Cel |
Odczyt wstecz |
Odczyt w przód |
Ah |
1 |
hydrant |
1,473 |
0,363 | |
znak P |
1,110 | |||
1' |
hydrant |
1,490 |
0,363 | |
znak P |
1,127 | |||
2 |
hydrant |
1,846 |
0,363 | |
znak P |
1,483 | |||
2' |
hydrant |
1,840 |
0,363 | |
znak P |
1,477 |