Komisja jako strażnik traktatów:
Jest to jedna z najważniejszych funkcji Komisji. Alt. 211 TWE wymieniają na pierwszym miejscu. Komisja ma czuwać nad prawidłowym stosowaniem prawa wspólnotowego. Komisja kontroluje w pewnym zakresie inne instytucje, a ponadto państwa członkowskie i podmioty krajowe.
Funkcja prowadzenia bieżącej polityki:
Komisja jest wykonawcą większości rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady. Komisja wykonuje budżet i ponosi odpowiedzialność polityczną za jego niewykonanie (ait. 274). Komisja reprezentuje Wspólnotę w obrocie krajowym (ait. 282). Na niej ciążą również obowiązki sprawozdawcze w stosunku do Parlamentu Europejskiego i Rady z wykonania swych bieżących obowiązków. Szczególnym wyr azem tego obowiązku jest przedstawianie sprawozdania rocznego z funkcjonowania Wspólnot Europejskich
Funkcja sty mutacyjna:
Komisja prowadzi politykę aktywną. Przygotowuje liczne dokumenty ogólne, jak białe księgi. Funkcja międzynarodowa:
Komisja na bieżąco utrzymuje stosunki dyplomatyczne z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi. Ona wysyła delegacje do tych państw i organizacji, a także na konferencje międzynarodowe. Komisja prowadzi negocjacje w imieniu Wspólnoty i w granicach mandatu ustalonego przez Radę i działa aż do nadania tekstowi umowy ostatecznego cłiaiakteru. Rada może także upoważnić Komisję do zawierania runów w imieniu Wspólnoty. Komisja może też zasięgać opinii Trybunału Sprawiedliwości w sprawie zgodności umowy przed związaniem się nią z prawem wspólnotowym.
Charakter, skład, sposób wyboru i status komisarza:
Komisja jest instytucją (organem) UE. Składa się z 20 członków (komisarzy), przy czym z każdego państwa członkowskiego musi pochodzić przynajmniej jeden, jednak nie więcej niż dwóch (ait. 213 §
1 ust. 1 i 4). Komisarze są wybierani ze względu na ich ogólne kwalifikacje. Muszą dawać gwarancje niezależności. W praktyce pięć tzwr. dużych państw (Francja. Hiszpania. Niemcy, Włochy i Zjednoczone Królestwo) ma dwóch komisarzy, pozostałe po jednym. Liczba komisarzy może ulec zmianie na mocy jednomyślnej decyzji Rady. Jest więc również organem kolegialnym i jednolitym. Komisja ma cliaiakter ponadnarodowy. W skład jej wcłiodzą nie delegaci państw członkowskich, lecz funkcjonariusze międzynarodowi - wypełniają oni swoje obowiązki niezależnie od państw oraz w interesie Wspólnot, a nie państw członkowskich Mogą być nimi tylko obywatele państw członkowskich. Komisja jest organem kadencyjnym - trwa 5 lat.
W Nicei w grudniu 2000 r. uzgodniono Traktat Nicejski. Na jego mocy. począwszy od 1 stycznia 2005 r. każde państwo członkowskie UE będzie desygnować do Komisji jednego swrego obywatela. Tak będzie do czasu, kiedy do UE przystąpi 11 nowych państw. Po przystąpieniu do UE kolejnego, 27 państwa. Rada UE ograniczy liczbę komisarzy do nuiiejszej niż liczba państw członkowskich, wprowadzając w Komisji system rotacyjny, oparty na zasadzie równości państw członkowskich. Członkowie Komisji powoływani są przez rządy państw członkowskich na mocy wspólnej zgody z udziałem Parlamentu europejskiego. Państwa powołują najpierw kandydata na przewodniczącego Komisji, który musi zostać zatwierdzony pizez Parlament Europejski. Następnie w porozumieniu z nominałem desygnowani są pozostali członkowie Komisji. Wówczas jako kolegium są oni aprobowani przez Parlament Europejski. Ostatnim etapem jest formalna nominacja komisarzy na mocy wspólnej zgody państw członkowskich wyrażonej w- formie decyzji.
Komisja jako organ kolegialny może być en bloc złożona z urzędu. Tego może dokonać Par lament Europejski, który może uchwalić wotum nieufności dla Komisji. Jak dotąd takie w'otiun nie zostało uchwalone.
Komisarz jest osobą niezależną, działająca w imieniu Wspólnoty Europejskiej. Jego niezawisłość wynika z tego. iż komisarz nie może domagać się. ani akceptować jakiclikolwiek instrukcji rządów państw członkowskich, zwłaszcza tych, których jest obywatelem. Komisarze mogą zakończyć funkcje w Komisji wskutek dobrowolnej dymisji lub rezygnacji przymusowej. Wtedy mianowany jest nowy komisarz na czas do końca kadencji poprzednika. Podobnie jest w przypadku śmierci komisarza;