5192605113

Istotne jest to. Że logika funkcjonowania tak opisanej gospodarki nie pozwala na dokonywanie cząstkowych zmian przez wprowadzanie odcinkowych rozwiązań systemowych. Rozwiązania takie zostana bowiem zmienione przez warunki funkcjonowania całego systemu i dostosowane do jego generalnych zasad. Jest to wniosek, który z omawianej pracy można wysnuć w sposób pośredni. J. Kornai potwierdza explicite to rozumowanie w swojej kolejnej pracy (J. Kornai. 1906), w której zajmuje sie krytyczna analiza procesu reformowania gospodarki węgierskiej. Dc zagadnień reformy wrócimy w ostatniej części pracy.

Powyższe tezy J. Kornai'a w bezpośredni sposób odnoszą sie do nietypowej sytuacji społeczno-ekonomicznej, jaka jest głębokie załamanie gospodarcze i utracenie zdolności do stworzenia możliwości dla dalszego rozwoju. a wiec do sytuacji kryzysowej. W świetle teorii Kornai’a załamanie to jest szczególnym zaostrzeniem ograniczenia podażowego, polegającym na zwiększeniu zasięgu oraz głębokości niedoboru. Zaostrzenie to - w przypadku gospodarki polskiej - jest wynikiem splotu wielu znanych niekorzystnych czynników, tak wewnętrznych jak i zewnętrznych, jak również uwarunkowań systemowo-instytucj ona lnych.

Związek teorii J. Kornai’a z problematyka reformy gospodarczej jest równie bezpośredni. Pisze on w zakończeniu swej pracy. że książką nie dostarcza konkretnych propozycji. Jedynymi pozytywnymi propozycjami autora sa te. które implicite sa zawarte we wskazywaniu no negatywne cechy, gospodarki i na ich instytucjonalne uwarunkowania.

J. Kornai upatruje przyczyn wadliwego funkcjonowania gospodarki właśnie w sferze instytucjonalnej. Co wiecej. wyraża przeświadczenie, że przyjęte rozwiązania systemowe mogą ulegać ewolucji:

"Warunki instytucjonalne, reguły postępowania i prawidłowości wywołujące zjawiska opisywane w tej książce nie sa dane z zewnątrz i raz na zawsze. Węgierska re-