Klauzule autonomiczne
Klauzule autonomiczne to tzw. umowy dodatkowe - są to porozumienia uzupełniające treść stosunku pracy' Takie postanowienia służą modyfikacji stosunku prawnego pomiędzy stronami w celu dostosowania go do szczególnych właściwości pracy.
Autonomiczność klauzul polega na tym, że zawarcie, zmiana lub rozwiązanie takiego postanowienia może nastąpić niezależnie od umowy o pracę, a w niektórych przypadkach może dojść do sytuacji, że ustanie stosunku pracy nie będzie wiązało się z ustaniem stosunku prawnego wynikającego z klauzuli autonomicznej.
Roszczenia powstałe na gruncie klauzuli autonomicznej są roszczeniami ze stosunku pracy.
Klauzule autonomiczne - zakres:
1) Wynikające z przepisów' prawa - np. postanowienie o możliwości zerwania z dwutygodniowym wypowiedzeniem umowy na czas określony krótszej niż na 6 miesięcy [art. 33 k.p ]
2) Nie wynikające z przepisów' prawa - można zwiększyć uprawnienia pracownika, ograniczyć dyspozycyjność pracownika (np poszerzenie praw o charakterze socjalnym), mogą być postanowienia niekorzystne dla pracownika ale tylko takie, które nie godzą w prawa gwarantowane przez prawo pracy.
Klauzule autonomiczne mogą być wprowadzone do umowy:
• Z chwilą zawarcia umowy o pracę - jeśli kandydat odmówi zawarcia dodatkowego postanowienia może to być podstawa do niezawiazania stosunku pracy.
• W trakcie trwania stosunku pracy - odmowa zawarcia dodatkowego postanowienia może być podstawa do rozwiązania stosunku pracy, chyba że projekt takiego postanowienia był niezgodny z prawem.
Przykłady klauzul autonomicznych:
• Klauzula o możliwości rozwiązania umowy o pracę na czas określony poniżej 6 miesięcy.
• Umowa o wspólnej odpowiedzialności pracowników za szkodę wyrządzoną w mieniu zakładu pracy.
• Zakaz konkurencji.