Strona pracownicza w obliczu bezskutecznej mediacji i otwartej drogi do strajku może skierować spór do rozstrzygnięcia przed kolegium arbitrażu społecznego.
• Zakładowy spór pracy - kolegium arbitrażu społecznego przy sadzie okręgowym, w którym działa sąd pracy i ubezpieczeń społecznych.
• Ponadzakładowy spór pracy - Kolegium Arbitrażu Społecznego działające przy Sadzie Najwyższym
• Kolegia orzekaia w składzie:
c Przewodniczącego - sędzia sadu wyznaczony przez prezesa sądu
o 6 członków• - po 3 wyznacza każda ze stron, mogą być wyznaczone także osoby bezstronne.
• Organ podejmuje decyzję większością głosów• i orzeczenie to wiąże strony o ile nie złożyły uprzednio zastrzeżeń.
4. Strajk.
Strajk jest ostatecznym środkiem jaki strona pracownicza może zastosować w celu rozwiązania sporu zbiorowego.
Strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników• od wykonywania pracy w celu rozwiązania istniejącego między nimi i stroną pracodawczą sporu zbiorowego.
• Strajk musi być związany ze sporem zbiorowym - oznacza to, że strajki polityczne są zakazane(choć w praktyce często występują).
• Odróżnia się prawo do strajku przysługujące indywidualnym pracownikom od prawa do organizowania strajku, które przysługuje wyłącznie organizacjom związkowym
Zakres podmiotowy prawa do strajku jest w pewnym zakresie ograniczony - strajku nie
mogą podejmować:
• Pracownicy zatrudnieni w organach w ładzy państwowej, rządowej i samorządowej, sądach i prokuraturach bez względu na podstawę stosunku pracy i rodzaju pracy.
• Funkcjonariusze AB W, wywiadu, policji, żołnierze, służba więzienna, straż graniczna, służba celna, straż pożarna.
• Ustawa zabrania także zaprzestania pracy w wyniku strajku w jakimkolwiek zakładzie pracy, na stanowiskach od których zależy żyde i zdrowie ludzkie lub bezpieczeństwa państwa.
Strajk jest środkiem ostatecznym przy rozwiązywaniu sporów zbiorowych:
• Możliwość podjęcia strajku jest ściśle regulowana przez prawo.
• Strajk można przeprowadzić jedynie po przeprowadzeniu rokowań i mediacji - ta zasada doznaje jednak pewnych wyjątków:
o Prowadzenie mediacji i rokowań jest niemożliwe przez bezprawne działanie pracodawcy.
o Pracodawca rozwiązał stosunek pracy z działaczem związkowym prowadzącym spór w imieniu pracowników.