67303

wzajemne współdziałanie dwóch lub większej ilości składników występujących razem, które jest silniejsze od sumy efektów wywołanych przez każdego z nich oddzielnie. Oznacza to wzmocnienie efektów działania jednej substancji chemicznej wywołane obecnością innej. Antagonizm - W pizypadku osłabienia działania jednej trucizny po wprowadzeniu drugiej np. barbiturany-magomid. Antagonizm działania niektórych pierwiastków i związków wynika z podobieństwa ich właściwości chemicznych i fizycznych oraz budowy i włączania jednego z nich zamiast drugiego w cykl przemian ustrojowych, np. metabolitów i antymetabolitów. witamin i antywitamin. Katastrofy ekologiczne Dzielą się na : spowodowane działalnością żywiołu (pożary, powodzie, cyklony. huragany) oraz działalnością człowieka( skażenia przemysłowe, awarie elektrowni, pożary, wycieki ropy. Największe katastrofy ekologiczne: Czarnobyl (19861 -katastr ofa reaktora nuklearnego na Ukrainie. Skażeniu uległo ponad 28. 000 km2. Do atmosfery pizedostały się: pluton, jod, cez i stront.

Wysychanie Morza (Jeziora) Aralskiego - początek katastrofy to 1. 60. kiedy wskutek działali władz radzieckich zmieniono bieg izek: Arnu Darii i Syr Dani. które zasilały wody morza. Chodziło o zwiększenie produkcji bawełny w Azji Środkowej. Obecnie stężenie soli w wodzie zwiększyło się niemal dwukrotnie, co jest przyczyną śmierci wielu gatunków ryb. W soli znajdują się także trujące związki cliemiczne. które przyczyniają się do zwiększenia zachorowalności łudzi na raka oraz choroby układu oddechowego.Zagrożenie jest tak wielkie, że według szacunków, bez ekologicznych interwencji, jezioro może zniknąć za 12 lat Bhopal (1984i - wypadek w fabryce Union Carbide w Bhopalu. gdzie do atmosfery dostał się w postaci trującej clunury izocyjanian metylu (ok. 40 ton). Katastrofa ta. porównywana do tego. co wydarzyło się w Czarnobylu, spow^fodowala śmierć ponad 1700 osób.Badania wykonane w 2004 roku na zlecenie BBC wykazały, że chemikalia przeniknęły też do wód gruntowych, przez co dokonało się skażerue wody pitnej Zamęcz yszczanie w ód morskich - spowodowane wyciekami ropy naftowej, rnazutu. oleju napędowego i innych chemikaliów. W latach 1990- 2002 największe skutki dla środowiska miały: wypadek statku "Vapam" (na jego pokładzie znalazły się pestycydy), wypadki w Zatoce Perskiej - wypompowanie ok. 816 tys. ton ropy naftowej, podpalenie 650 szybów naftowych wyciek ok. 280 tys. ton ropy w rosyjskim regionie Korni (1994), wypadek tankowca "Erika" przewożącego olej napędowy (1999) oraz uszkodzenie tankowca "Prestige" w 2002, na zachód od wybrzeży Portugalii i Hiszpanii Wyciek ropy i pożar w Kuwejcie -Doszło do niego na skutek działań wojennych prowadzonych w ramach operacji ..Pustyrura burza" w 1991 roku. Pow^fodem było świadome działanie wycofujących się wojsk ir ackich z Kmvejtu. Do Zatoki Perskiej dostało się w'ów'czas 240 min baryłek ropy, zatruwając wodę, 550 km wybrzeża, słone bagna i lasy mangow^re. Skutkiem katastrofy była śmierć ponad 30 tys. ptaków morskich. Eksperci oszacowuli, że pełna regeneracja tych ekosystemów zajmie około dziesięciu lat.