LABORATORIUM Z CHEMII FIZYCZNEJ Ćwiczenie 4
(5)
ln — = ln x,
oraz
P, =*,Pl (6)
Równanie (6) przedstawia prawo Raonlta, opisujące równowagę parowania roztworu doskonałego. Tak więc dla układu złożonego z dwuskładnikowego roztworu ciekłego i pary nad tym roztworem, pamiętając o relacjach zachodzących pomiędzy ciśnieniem całkowitym (p) a ciśnieniem cząstkowym (prawo Daltona) można otrzymać zależności funkcyjne pomiędzy zmiennymi T, p, Xi,
yi-
(7)
(8)
(9)
P = P°2+(.Pl~P°2)Xl
yl=_Bili_
P2+(Pi-P2)^,
AJ
Pi - Pi
Z prawa Raoułta wynika, że w stałej temperaturze ciśnienia cząstkowe składników nad roztworem doskonałym są liniowymi funkcjami ułamków molowych składników w roztworze. W praktyce spotykamy bardzo niewiele układów spełniających prawo Raonlta. Układy rzeczywiste niedoskonałe wykazują dodatnie lub ujemne odstępstwa od prawa Raoulta. Jak widać z rys.l składnik roztworu znajdujący się w dużym nadmiarze (rozpuszczalnik) - stosuje się do prawa Raoulta podczas gdy składnik znajdujący się w niewielkiej ilości (substancja rozpuszczona) spełnia prawo Henry’ego. Prawo Hemy’ego można ogólnie wyrazić równaniem:
gdzie: K - stała zależna od temperatury (K, Pi).
Obok pojęcia roztworu doskonałego, w którym potencjał chemiczny każdego składnika spełnia w całym zakresie stężeń zależność:
MT> P) =A*(r» p) + RT\nxt 0<x, <;i (U)
definiuje się również pojęcie roztworu idealnie rozcieńczonego. Roztwór nazywa się idealnie rozcieńczonym, jeżeli dla rozpuszczalnika spełniona jest zależność (11) w zakresie wysokich stężeń:
Aoip(T, p) =tfoip(J.p) +RT ln xr0iV 0 «xrołp <£1 (12)
a dla pozostałych składników zależność (11) spełniona jest jedynie dla x,<<J przy czym p*. nic jest standardowym potencjałem chemicznym czystego składnika /.
2