72365

jest identyczny z linia char. obr. pow.

UKŁAD KSZTAŁTOWANA MASŻYNY Ukl kształtowania obrabiarki stanowią elementy i mechanizmy, które zapewniają uzyskanie wymaganego kształtu wykonywanych przedmiotów Podst el ukl kształtowania sa zespoły prowadmcowe ruchu obr. lub prostoSniowcgo. w których sa mocowane narzędzia i przedmioty obr Zespoły te stanowią pary kmomatyczne o jednym stopniu swobody, które wyzn tory prostych ruchów kształtowania Zespoły prowadmcowe sa usytuowane przestrzennie za pomocą korpusów tworząc ukł geometryczny obrabiarki W przy pac* u obr. o prostych ruchach kszt ich ukl geom jest zarazem ich ukł kszt Zmianę kszt przedmiotu można w nich uzyskać przez zmianę położenia zespołów prowadnic owych Do takich obr zalicza sie tokarki, wnertarki, frezarki, wytaczarki, przeciągarki, szkherki, strugarki itp. W przypadku obr o Złożonych fuchach kszt. tory tych ruchów powst w -wynku sprzężenia prostych ruchów składowych, wykonywanych przez zespoły prowadnico we Ukt kszt w takich obr składa sie z ukl geom . który wyznacza tory ruchów składowych oraz ukł kinematycznego kształtowania, który realizuje odpowiednie sprzeZema miedzy ruchami składowymi Układy kszt wraz z mechanizmami napędowymi i silnikami stanowi ukł roboczy obrabiarki, który zapewnia kształtowanie przedmiotu obr. z zastosowaniem określonych parametrów obróbki UKŁAD

KONSTRUKCYJNY

MASZYNY

1 (Podstawowe zespoły m.: Silnik napędowy E. w sposob ciągły lub okresowy przetwarza en elektryczna na mechaniczna która jest Źródłem energii ukł napędowego maszyny. Energie srin* pobiera z sieci etektroenerget Ukł napędowy UN to ukł składający 9«z mechanizmów i przekładni Przenosi on ruch ze Źródła napędu na zespoły robocze maszyny, najczęściej ze zmiana prędkości ruchu Zespoły robocze ZR to zespoły, które real niezbedne ruchy narzędzia i przedmiotu tj.: wrzeciona, suporty stoły Mogą one wykonywać ruchy obrotowe i posuwowe

2) Pomocnicze zespoły m Zespól uchwytowy słuZy do połączenia narzędzia lub przedmiotu z odpow. zespołem roboczym maszyny np. mak narz.. Zespoły nośne (korpusy) tacza w cało SC wszystkie zespoły maszyny w określonym poloZ wzgl siebto

Zespól sterowania zapewnia kierowanie ruchami I czynnościami zespołów roboczych maszyny.

Urzadzema nastawne i pomiarowe stuZa do nastawienia i mierzenia poł narz. wzgl przedmiotu Urzadzema smarujące tworzą ukł smarowania, który zmniejsza tarcie Urzadzema chłodzące maja za zadanie chłodzenie narzędzia i przedmiotu

3) Zespoły zabezpieczające i ochronne:

Sprzęgła przeciążeniowe rozłanczaja wały. gdy moment na wale przekroczy dopuszczalna wartość Blokady mechaniczne lub elektryczne zabezpieczają przód wykonaniem ruchu w niewłaściwej kolejności Bezpi cczmki za bezpwczaja m. przed skutkami przeóaZema mech lub eł Zawory bezpieczeństwa zabezp. przewody i zbiormki przed nadmiernym wzrostem dSniema Hamulce słuZa do zmniejszenia prędkości lub zatrzymania ruchomych czeSo maszyny Osłony oddzielają operatora m przód szkodliwym

oddziaływaniem ze strefy roboczej.

Urzadzema

odprowadzające usuwana wióry.

Urzadzema sygnalizacyjne przekazują sygnał, stanowi acy um own y odpoww On* informacji.

U KŁAP KINĘMATYęZNY

MASZYNY

Ukl łonem atyczny obr stanowią mechanizmy służące do nadawania zespołom roboczym obr ruchów niezbędnych do wykonania procesu roboczego Mechanizmami, z których składa sie ukł kinem obr . sa najczęściej łańcuchy kinematyczne • zbiór połączonych ze sobą par kinem tj: przekł zebate. pasowe śrubowe. W każdym łartcuchu kinem moZna wyrOZmć jego element początkowy (wejściowy) np. silnfc i eł końcowy (wyjściowy) np wrzeciono, suport Podst wteikosoa łańcucha jest jego przełożenie ozn I i określane jako stosunek parametru kinem. el. biernego (pkbjdo parametru kinem, el czynnego ipkc). Do najczesaej wyst parametrów kinom. zalicza sie ‘drogę liniowa l[mm). ‘drogę obrotowa <p(obr). ‘prędkość liniowa vfm/min],[mfTvmin|. ‘prędkość obwodowa v{m/mn).[m/s) ‘prędkość obrotowa n(obr/min| Łańcuch kinem może realizować nast funkcje ‘przeniesienie napędu, ‘zmiana prędkości ruchu, ‘zmiana rodzaju ruchu, ‘zmiana kierunku ruchu. Zadaniem łańcuchów kinem napędowych jest doprowadzenie napędu od sln*a do zespołów roboczych obr.. do tych łańcuchów należ a *ł ruchu głównego nadaje zespołowi roboczemu prędkość skrawania T ruchu posuwowego- nadaje zespołowi roboczemu prędkość posuwu tt I wartość posuwu f Zadaniem łańcuchów kinem kształtowania jest sprzęganie ze sobą dwóch ruchów kszt wcełu uzyskania ruchu Złożonego Ponieważ w procesie kształtowania nie jest istotna prędkość ruchu, ale wywołane n»n przemieszczenie, wiec przełożenia tych łańcuchów określa s*e jako stosunek przemieszczeń (drogi), łańcuchy te nie obejmują źródła napędu, wiec przy wyznaczaniu przełożeń przyjmuje sie umownie jeden z eł łańcucha za początkowy, a drugi za końcowy Układy kinem obr przedstawia sie w postaci schematów Uproszczony schemat kinem podaje w sposób ogólny powiązania ukł kształtowania i ukł napędowego obr Pełny schemat łonem umożliwia dokonywanie obliczeń niezbędnych do projektowania i użytkowania obr, zawiera liczby zebow kol zębatych, średnice kOł pasowych, itp III

TOKARKI PDDŁiAŁ

1 (Tokarki kłowe sa najbardziej liczna podgrupa tokarek, wykonuje Sie na nich * obróbkę pow walcowych zewn. z zastosowaniom posuwu wzdłużnego fw, *obr pow czołowych z zast posuwu poprzecznego tp. ‘obr. pow zewn o Złożonych kształtach z zast narzędzi kształtowych, ‘obr pow stożkowych. *obr gwintów, ‘obr pow walcowych wewn z zast wierteł, rozwiertakow. itp Sa dwa sposoby mocowania przedmiotów na tych tokarkach *w kłach z zast zabttraka. 'w uchwytach samocenłrujacych Typy tok kłowych: a)TJi. uniwersalne przeznaczone do obr. rOZnych el w prod jednostkowej I matoseryjnej sa wyposażone w rozbudowany napęd ruchu głównego oraz skrzynkę posuwów gwintowych i *ube pociągową Wrzecono otrzymuje napęd od silnika za pośrednictwem przekł pasowej ■ skrzynki prędkości, posuwy mech zapewnia skrzynka posuwów powiązana z wrzecionem za pomocą przekł gitarowej Noże tok mocowane sa w maku czteronoZowym na suporcie narzędziowym skrętnym, narz do obr otworów sa mocowane w tulei konfca.

bjT Jt. produkcyjne maja zastosowanie w prod. średnio i wiełoseryjnoj Maja silniki o zwiększonej mocy i uproszczony układ knem (me maja śruby pociągowej), skrzynka posuwów spełnia jednocześnie role skrzynki posuwów roboczych i gwintowych (możliwe jest wykonanie 4 podst. rod za ów gwintów) c)TJt wiełonozowe przystosowane do jednoczesnej obr. wieloma nożami w cyk kr automatycznym Znajdują zast w prod wiefcoseryjnej i masowej do obr wałków stopniowanych . maja dwa suporty wzdłużny i poprzoczny, cykl pracy josi sterowany za pomocą krzywek i zderzaków d|T.k. kopiarki sa przeznaczone do wykonywania pow obrotowych o Złożonych kształtach

odwzorowywanych z zarysu kopalu Kierunek przesuwu su port u kopiu|acego jest nachylony do osi wrzeciona pod katem 60°. do obr wałów stopniowanych dwustronnie stosuje sie tok z dwoma supertami kopiującymi Sa one zasilane z ukł hydraulicznego.

2)Tokarki uchwytowe sa przeznaczone do obr. krótkich przedmiotów me wymagających podparcia kłem konika, przedmiot (zwykle tarcze, krążki, pierścienie, krótkie tuleje)jest mocowany w uchwycie Tok te pracują zwykle w automatycznym cykJu pracy, sterowanym programowo lub numerycznie, maja rwykJo dwa suporty krzyżowe, z narzędziami osadzonymi w wwlopozycyjnych makach