73160

67. Odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym.

W ramach odpowiedzialności za szkodę w mieniu powicizonym (ait. 124 - 127 k.p.) rozróżnia się odpowiedzialność indywidualna oraz odpowiedzialność wspólna.

1.    Indywidualna odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym.

Koniecznym warunkiem pociągnięcia pracownika do odpowiedzialności jest powierzenie mu przedmiotowego mienia, bezprawność zachowania oraz powstanie szkody w powierzonym mieniu, która obejmuje zarówno stratę, jak i utracone koizyści.

Powierzenie mienia musi nastąpić z obowiązkiem zwrotu bądź wyliczenia się. Poza tym ma być to mienie. które w ogóle nadaje się do powierzenia, a więc w przypadku którego możliwe jest wskazanie jego rodzaju oraz wartości. Warunkiem koniecznym jest również możność sprawowania przez pracownika nad nim pieczy.

Bezprawność zachowania pracownika polega na naruszeniu obowiązków' pracowniczych, polegającym przede wszystkim na niewłaściwym sprawowaniu pieczy nad powierzonym mieniem i w konsekwencji brakiem możliwości jego zwrotu bądź wyliczenia się.

Odpowiedzialność pracownika za mienie powierzone opiera się na zasadzie winy. Od odpowiedzialności pracownik może się jednak uwolnić, jeśli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia (art. 124 § 3 k.p.). Pracodawca jest zatem zobowiązany udowodnić jedynie zaistnienie oraz wysokość szkody w powierzonym mieniu.

2.    Wspólna odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym.

Na zasadach określonych w art. 124 k.p. pracownicy mogą przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Podstawą łącznego powieizenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta na piśmie przez pracowników z pracodawcą (art. 125 § 1 k.p.).

Umowa o wspólnej odpowiedzialności materialnej może być zaw^rarta. jeżeli na przyjęcie wspólnej odpowiedzialności materialnej wyrażają zgodę wszyscy pracownicy zatrudnieni w miejscu powierzenia mienia.

Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie. Jeżeli jednak szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają sprawcy szkody. Warunkiem ustanowienia wspólnej odpowiedzialności materialnej jest powierzenie mienia łącznie wszystkim pracownikom, którzy mają być objęci taką odpowiedzialnością, na podstawie inwentaryzacji oraz zapewnienie im możliwości zgłaszania uwag w związku z przebiegiem i wynikami inwentaryzacji. Pracownik może wypowiedzieć umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej na piśmie na 14 dni naprzód. W takim przypadku do przeprowadzenia inwentaryzacji należy przystąpić przed upływem okresu wypowiedzenia tej umowy.