Społeczny inspektor pracy ma prawo wstępu w każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy' w celu wykonywania zadań określonych w ait. 4 ustawy o SIP.
W razie stwierdzenia. że nie są przestrzegane przepisy prawa pracy, społeczny inspektor pracy informuje o tym kierownika zakładu pracy oraz oddziału (wydziału), czyniąc jednocześnie stosowny zapis w księgach zaleceń i uwag
Zakładowy społeczny inspektor pracy jest uprawniony do przedstawiania kierownikowi zakładu pracy, w formie pisemnej, zaleceń usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień, a w razie bezpośredniego zagrożenia mogącego spowodować wypadek przy pracy zakładowy' społeczny uispektor pracy występuje do kierownika zakładu pracy o natychmiastowe usunięcie tego zagrożenia. W wypadku niepodjęcia odpowiednich działali zakładowy społeczny uispektor pracy wydaje, w formie pisemnej, zalecenie wstrzymania pracy danego urządzenia tecluiicznego lub określonych robót, zawiadamiając o tym równocześnie zakładowe organizacje związkowe.
Kierownikowi zakładu pracy przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu od zalecenia zakładowego społecznego inspektora pracy do właściwego inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy.
3. Współpraca SIP z PIP.
Ustawa przewiduje obowiązek współpracy społecznych inspektorów pracy z PIP oraz irmyini organami nadzoru i kontroli warunków pracy. Państwowa Inspekcja Pracy ma obowiązek udzielać pomocy społecznej inspekcji pracy w realizacji jej zadań Inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzają także kontrole wykonania zaleceń i uwag społecznych inspektorów pracy.
Inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy mogą przeprowadzać kontrole oraz wszczynać postępowanie w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika. W momencie gdy w zakładzie pracy przeprowadzana jest już kontrola PIP. zakładowy społeczny uispektor pracy ma praw'0 uczestniczyć wr takiej kontroli oraz w jej podsumowaniu.
4. Szczególna cehromtDt^
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać urnowy o pracę z pracownikiem pełniącym funkcję społecznego inspektora pracy w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu, chyba że zachodzą pizyczyny uzasadniające rozwiązanie urnowy o pracę bez wypowiedzenia. W takim wypadku rozwiązanie urnowy o pracę może jednak nastąpić tylko po uprzednim uzyskaniu zgody statutowo właściwego organu zakładowej organizacji związkowej.
Ponadto zakład pracy nie może wypowiedzieć pracownikowi pełniącemu funkcję społecznego inspektora pracy warunków pracy i płacy na jego niekorzyść w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu, chyba że wypowiedzenie stało się konieczne z powodu upadłości lub likwidacji zakładu pracy.