Magazyn66001

346

POLICJA POLNA I LEŚNA — POLITYCZNA STATYSTYKA

nywania nadzoru prawo wstępu na grunty i do wszelkich pomieszczeń roślin. Sposób zwalczania chorób roślin i tępienia chwastów i szkodników roślin określają rozporządzenia Min. Rolnictwa. Ponadto mają zastosowanie przepisy z zakresu ochrony przyrody. Wykroczenia przeciw powyższym przepisom karane są w postępowaniu karno-administracyjnem, przyczem można orzec przepadek transportów roślin chorych, podejrzanych, oraz wszelkich przedmiotów, mogących być rozsadnikami chorób i szkodników roślin. W myśl cytowanego rozporządzenia z 19. XI. 1927 przysługuje odpowiednim władzom prawo zakazu przywożenia i wywożenia zagranicę, jak również przewożenia przez terytorjum Rzeczypospolitej roślin chorych i przedmiotów, mogących przenosić choroby i szkodniki roślin, nakazania niszczenia roślin chorych, podejrzanych, opanowanych przez szkodniki i podejmowania czynności zapobiegawczych; ponadto władze mają prawo ustalania warunków, którym winny odpowiadać rośliny przywożone, przewożone i wywożone zagranicę, ograniczenia użytkowania roślin chorych, podejrzanych i opanowanych przez szkodniki, wzbronienia pewnych sposobów oczyszczania i przerobu takich roślin oraz ich uprawy na gruntach zagrożonych i zakażonych i t. d. Szkodnictwo polne i leśne karane jest w postępowaniu karno-admini-stracyjnem na wniosek pokrzywdzonego, na zasadzie ustawy z 14. IV. 1937 (Dz. U. R. P. Nr. 30, poz. 224). W b. zaborze rosyjskim obowiązuje ponadto ustawa o gospodarstwie wiejskiem (Zbiór praw cesarstwa rosyjskiego, T. XII, cz. 2), w b. zaborze austrjackim ustawa z 17. VII. 1876 o ochronie własności polnej (Dz. U. Kraj. Nr. 28), zmieniona ustawą z 17. XII. 1878 (Dz. U. Kraj. Nr. 1/79) i ustawą z 10. VI. 1892 (Dz. U. Kraj. Nr. 44) oraz ustawa z 4. IX. 1892 o publicznej straży dla ochrony kultury krajowej (Dz. U. Kraj. Nr. 74). W cieszyńskiej części woj. śląskiego obowiązuje ustawa z 30. VI. 1875 (Dz. U. Kraj. Nr. 21), w b. zaborze pruskim ustawa z 1. IV. 1880 o policji polnej i leśnej (z wyjątkiem postanowień karnych i odszkodowawczych, uchylonych ustawą z 14. III. 1937 (Dz. U. R. P. Nr. 30, poz. 224). W postępowaniu karno-administracyjnem w powyższych sprawach za nieletnich odpowiadają majątkowo rodzice lub opiekun, za pastucha zaś w związku z wykroczeniami, spo-wodowanemi przegonem lub wypasem bydła lub drobiu, posiadacz zwierząt, chyba że udowodnią, iż przestępstwa dokonano pomimo należytego nadzoru. W zakresie policji leśnej chroniona jest kosodrzewina (zakaz wypalania), młody drzewostan (zakaz wypasania bydła w drzewostanach poniżej 3 m wysokości i 15 lat egzystencji), nałożony jest obowiązek powiadamiania władzy o ma-sowem pojawieniu się szkodników leśnych i t. p.

Literatura: KumanlecM, Wasiutyński, Panęjko: Polsl.ie prawo administracyjne w zarysie. Rozdz. XV: Administracja rolnicza i lełna. Kraków b. d. — Kumaniecki, Langrod, Wachhol*: Zarys ustroju i prawo administracyjne w Polsce. Rozdz. XV: Rolnictwo i leśnictwo. Kraków 1939.

Jerzy Stefan Langrod.

Polityczna statystyka.

Statystyka polityczna jest jednym z działów statystyki stosowanej i obejmuje swym zakresem przejawy woli politycznej społeczeństw ludzkich. Wchodzi więc tutaj głównie statystyka wyborów, plebiscytów, referendów ludowych i innych form wyrażania woli politycznej jednostek ludzkich, jak i zorganizowanych komórek społecznych. Zadaniem statystyki politycznej jest danie obrazu struktury politycznej i zmian w tej strukturze wśród społeczeństw ludzkich. Dlatego też statystyka polityczna chwyta nietylko przejawy woli politycznej w momentach publicznego głosowania, ale zajmuje się także badaniem ewolucji politycznej społeczeństw poprzez statystykę prasy politycznej, statystykę działalności organizacyj politycznych i t. d. Ponadto statystyka polityczna obejmuje swym zakresem działalność polityczną organów publiczno-prawnych, śledząc także ich strukturę polityczną i zmiany w tej strukturze.

Do trudnych stron statystyki politycznej należy to, iż programy polityczne podlegają zmianom, stronnictwa polityczne zaś często zamierają lub przekształcają się w nowe stronnictwa o więcej lub mniej zmienionym programie. Dlatego też w statystyce politycznej problem porównania przedstawia specyficzne trudności. Trudności te są mniejsze w krajach anglosaskich, w których kultura polityczna wykształciła długowieko-we tradycje podziału na dwa zasadnicze obozy, a więc demokratów i republikanów