Dodatkowe zastrzeżenia umowne:
- wpływają na stopień związania stron umowy
- występują w różnych umowach i z różnym nasileniem
- są nimi:
1. Zadatek -> art. 394 KC. Jest to pewna suma pieniężna, albo rzecz dana przy zawarciu umowy. Najlepiej gdy strony określą w umowie skutki dania zadatku. Gdy tego nie zrobią to wkraczają przepisy. Tam określone jest że zadatek to czynność realna - do skuteczności zadatku potrzebne jest wręczenie sumy pieniężnej. Nabiera znaczenia w przypadku nie wykonania umowy przez jedną ze stron. Jeżeli umowa nie została wykonana przez osobę która dała zadatek to druga strona może od umowy odstąpić i zadatek zachować. Jeżeli nie wykonana jest umowa z przyczyn strony która przyjęła zadatek to druga strona może odstąpić od umowy i żądać dwukrotności zadatku. Jeżeli w umowie zastrzeżono zadatek a któraś ze stron go wykorzystała to nie można dochodzić odszkodowania uzupełniającego. Może być również przypadek gdy strony nie korzystają z zadatku ale z odszkodowania na zasadach ogólnych, bo poniosła np. większą szkodę. Jeżeli był zadatek w umowie i umowa została wykonana to zadatek zalicza się na poczet świadczenia (odlicza się go od ceny), albo się go zwraca. Jeżeli strony rozwiązują umowę na mocy poru zmienia stron to zadatek również zostaje zwrócony.
2. umowne prawo odstąpienia (art. 395 KC) -> polega na tym, że jedna strona lub każda ze stron może od umowy odstąpić w ściśle określonym terminie. Musi być ściśle określony termin, nie może być bezterminowa. Jeżeli strony go nie określą to traktuje się tą umowę jako niezawartą. Jeżeli nie ma terminu to prawo odstąpienia jest nieważne.
3. Odstępne (art. 396 KC) szczególny rodzaj umownego prawo odstąpienia. Prawo do odstąpienia od umowy uzależnione jest od zapłaty określonej sumy pieniężnej (odstępne). Odstąpienie od umowy jest skuteczne jeżeli w oświadczeniu o odstąpieniu od umowy jest zawarte świadczenie pieniężne.
4. kara umowna (art. 438 KC) strony postanawiają że naprawienie szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. Przy pieniężnych zobowiązaniach funkcje kary umownej pełnią odsetki. Jeżeli w umowie nie określono odsetek to wchodzą odsetki ustawowe w wysokości 13% w skali roku. Kara umowna często jest określona kwotowo, albo procentowo do wartości. Jeżeli w umowie zastrzeżono karę umowną - to nie można dochodzić odszkodowania uzupełniającego przekraczającego karę umowną. Można jednak zastrzec w umowie że kary umowne nie wyłączają możliwości dochodzenia odszkodowania uzupełniającego.
5. Szczególna odmiana umownego prawa odstąpienia (art. 492) - chodzi o to aby świadczenie było wykonane w określonym terminie. Np. suknia ślubna ma być wykonana do 2 tygodni przed ślubem bo później umowa już nie będzie ważna.