73910

Zanim woda zostanie przeznaczona do celów spożywczych mnsi zostać uzdatniona. Zanieczyszczenia wody pochodzenia mikrobiologicznego, chemicznego i fizycznego usuwane są przy użyciu różnych technik (tabela 2). 38

Tabela 2.    Filtracja

Wykaz

czynników

zagrażających

usuwanych

przy użyciu

najczęściej

stosowanych

technik

uzdatniających wodę Czynnik zagrażający Części stale Twardość

Zanieczyszczenia    X

chemiczne np. pozostałości związków organicznych

Bakterie    X

Wirusy    X

Techniki    Wymiana    Chlorowanie/ Promieniowa

membranowe jonowa    ozonowanie    nie UV

X

X

X

X

X

X

X    X

X (w zależności od    X

rodzaju wirusów)

Filtracja jest to proces polegający na przepływie wody prcez porowaty materiał (filtr), na którym osadzają się części stałe, a woda (filtrat) przechodzi przez filtr. Filtracji używa się przede wszystkim do usuwania części stałych zawieszonych w wodzie.

Wymiana jonowa to proces modyfikacji lub redukcji zawartości jonów, co prowadzi do zmiękczenia i demineralizacji wody. Wymiana jonowa dokonywana jest przy użyciu wymieniaczy jonowych - dał stałych nierozpuszczalnych w wodzie wykazujących zdolności do wymiany własnych jonów np. wodorotlenowych, wodorowych, sodowych, chlorkowych z jonami obecnymi w wodzie. W zależności od wiązanych jonów jonity można podzielić na anionity i kationity. Anionity zawierają dodatnie gmpy funkcyjne: czwartorzędowe amoniowe, trceciorzędowe aminowe, drugoizędowe aminowe, fosfoniowe, a więc są w stanie wiązać aniony, kationity zaś wiążą kationy ze względu na zawartość ujemnych grup funkcyjnych tj. sulfonowych, karboksylowych, diaminooctanowych czy fosforanowych. W Polsce wymieniacze jonowe nie są jednak przeznaczone do uzdatniania wody dla potrzeb przemysłu spożywczego, wykorzystywane są za to w innych gałęziach przemysłu np. w energetyce.

Techniki membranowe to szeroka grupa, do której zalicza się mikrofiltrację, ultra filtrację, nanofiltrację i odwróconą osmozę. W zależności od stosowanej techniki na filtrach można zatrzymać stosunkowo „duże” cząstki np. o średnicy bakterii (w przypadku mikrofiltracji), jak i cząsteczki prostych związków np. chlorku sodu (odwrócona osmoza).

Chlorowanie ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa mikrobiologicznego wody. W zależności od źródła pobrania wody stosuje się różne dawki chloru. W przypadku wód głębinowych, z reguły o dużej czystości mikrobiologicznej, chlor dodawany jest głównie w celu ochrony przed wtórnymi zakażeniami pochodzącymi od instalacji wodociągowej. Jeśli zaś źródłem wody przeznaczonej do celów spożywczych są otwarte zbiorniki wodne niezbędne jest podwyższenie stężenia chloru. Chlor dodawany jest do wody w postaci gazowej, jako CI2, w postaci