Dla właściwego zaprojektowania pod względem cieplno-wilgotności owym przegród budowlanych, a w szczególności doboru do nich odpowiednich materiałów budowlanych, konieczna jest znajomość struktury materiałów i wynikających stąd i cli cech cieplno-wilgotnościowych. Właściwości strukturalne materiałów, a więc masa objętościowa, czyli gęstość pozorna i porowatość oraz sposób badania tych cech, stanowią przedmiot materiałoznawstwa budowlanego.
W budownictwie najczęściej używa się pojęcia tzw. wilgotności musów ej. Wartość ta wyrażana jest stosunkiem procentowym masy wody zawartej w badanym materiale do jego masy w stanie suchym.
Dodatkowo oznaczana jest również w ilgotność objętościowa w postaci procentowego stosunku objętości wody w badanym materiale do objętości materiału w stanie suchym.
"Wilgoć" nie jest pojęciem jednoznacznym; pod tym pojęciem rozumie się parę wodną, wilgoć tzw. sorpcyjną lub błonkową i wodę w stanie ciekłym Przyjmuje się klasyfikację, zgodnie, z którą wilgoć w materiałach budowlanych może występować jako woda związana:
• chemicznie,
• fizykochemicznie,
• fizykomechanicznie
Woda związana chemicznie (inaczej woda konstytutywna) znajduje się w strukturze niektórych materiałów w ścisłych stosunkach ilościowych, np. w związkach typu hydratów w gipsach, zaprawach oraz betonach zwykłych i komórkowych. Jest ona silnie związana ze związkami chemicznymi wchodzącymi w skład tych materiałów i oddzielić ją można tylko przez prażenie w odpowiednio wysokiej temperaturze.
Woda związana fizykochemicznie (inaczej wilgoć sorpcyjna) w materiałach budowlanych występuje na rozwiniętej powierzchni porów i kapilar materiału. Zjawisko to związane jest z istnieniem tzw. sił van der Waisa (sił bliskiego zasięgu) oddziałujących na cząstki gazu w pobliżu powierzclini ciała stałego.
Całkowite zapełnienie makrokapilar może nastąpić jedynie w drodze bezpośredniego styku materiału z wodą, przy czym woda w materiale związana będzie siłami kapilarnymi (woda związana fizyko-mechanicznie).