75736

Lokalizacja i funkcje receptorów smakowych i zapachowych.

Receptory węchowe znajdują się w błonie śluzowej grzbietowo- tylnej części jamy nosowej (regio olfactoriajoraz w błonie śluzowej przegrody nosowej. Błona jest zgrubiała i ma żółtobrązowe zabarwienie. Pokryta jest nabłonkiem węchowym. Jest on zbudowany z dwubiegunowych komórek węchowych i komórek podporowych Komórki węchowe są komórkami nerwowymi, a ich włosowate pręciki są elementami pobudliwymi, funkcjonującymi podobnie jak receptory skóry. Spełniają one rolę zewnętrznych receptorów pobudzanych przez cząsteczki chemiczne substancji zapachowych występujących we wdychanym powietrzu, rozpuszczalnych w wodzie lub lipidach. Dodatkowo po obu stronach przegrody nosowej w kości podniebienia, występuje narząd węchowy- narz.lemieszowy, Jacobsona. Wnętrze wysłane jest nabłonkiem węchowym, kończy się dodatkowym otworem nosowo- podniebiennym łączącym jamę nosową z jamą ustną.

Komórki receptorowe smaku o kształcie wrzecionowatym, zaopatrzone w wypustki w postaci mikrokosmków skupione są w części centralnej kubków smakowych, otoczone komórkami podporowymi. Pobudzanie komórek receptorowych stanowi źródło wrażeń związanych z odczuwaniem podstawowych smaków: słodkiego, kwaśnego, gorzkiego i słonego. Niektóre zwierzęta mają receptory wody.komórki smakowe oplecione są cienkimi włókienkami nerwów czuciowych, które nie wykazują wybiórczej wrażliwości na poszczególne substancje smakowe, tylko wysyłają swoistą impulsację dla każdego rodzaju smaku. Podstawą różnicowania jakości jakości smakowych ma być kod częstotliwości wyładowań zaszyfrowanych w potencjałach czynnościowych wł.nerwowych zaopatrujących kubki smakowe. Komórki smakowe są chemoreceptorami pobudzanymi przez substancje rozpuszczalne w wodzie lub ślinie, wnikające do tzw. jamki smakowej kubków. Kubki te znajdują się zasadniczo w ścianach brodawek grybowatych, okolonych i liściastych języka, po ich bokach, na szczycie lub u podstawy. Brodawki nitkowate języka nie mają kubków smakowych.