1- Pojecie odpowiedzialności prawnej:
• Odpowiedzialność prawna oznacza ponoszenie lub potencjalność ponoszenia przez określone podmioty określonych przepisami prawa ujemnych konsekwencji (sankcji) pewnych zdarzeń lub stanów rzeczy.
2. Funkcje odpowiedzialności prawnej:
• Zabezpiecza przestrzeganie o poszanowanie ustanowionych przez ustawodawcę nakazów i zakazów oraz kompetencji.
3. Cele (funkcje) odpowiedzialności w prawie finansowym:
• Zabezpieczenie interesów finansów publicznych państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz budżetu UE - funkcja ochronna
• Kształtowanie wśród adresatów norm prawnych właściwych postaw względem obowiązuj ąpych norm postępowania - funkcja wychowawcza
• Funkcja prewencyjna - zapobieganie / przeciwdziałanie naruszeniom prawa (funkcja prewencyjna), przybiera ona dwie formy
o Prewencji szczególnej, tzn powstrzymania sprawcy przed kolejnym naruszeniem prawa
o Prewencji ogólnej, tzn. powstrzymania innych od naruszania prawa
• Doprowadzenie do przywrócenia pożądanego przez ustawodawcę stanu
o Pośrednio poprzez skłonienie / zmuszenie podmiotu do realizacji ciążąpych na nim obowiązków lub kompetencji - funkcja egzekucyjna
o Bezpośrednio na gruncie prawa lub stosownego rozporządzenia organu -restytucja
• Ukaranie sprawcy naruszenia prawa - funkcja represyjna
• Wyrównanie uszczerbku powstałego wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązku bądź kompetencji - funkcja kompensacyjna
4. Elementy konstrukcyjne odpowiedzialności prawnej
• Zakres podmiotowy, - kto jest objęty odpowiedzialnością
• Zakres przedmiotowy. - jakie zachowania pociągają odpowiedzialność, za co podmiot ponosi ujemne konsekwencje, czy odpowiedzialność ponoszona jest tylko za własne, czy także za zachowania innych podmiotów
• Przesłanek odpowiedzialności - wina i bezprawność czy też wyłąpznie bezprawność i odpowiedzialność na zasadzie ryzyka
• Rodzaju możliwych dolegliwości prawnych stosowane sonkcje
• Procedury dochodzenia / egzekwowania odpowiedzialności (kara cywilna, administracyjna finansowa, ustrojowa, pracownicza, dyscyplinarna) oraz organów właściwych lub stosowania sankcji (jurysdykcji)