opiekunem. Jeśli dziecko nie ma ufności to pojawiają się różne patologie, są różne formy izolacji od społeczności, brak poczucia pewności, trudność w integrowaniu bodźców.
Nadzieja to trwałe przekonanie o możliwości spełnienia gorących pragnień wbrew mrocznym impulsom i szalonym emocjom.
II okres -- rozwija się układ mięśniowy, dziecko uczy się kontroli nad własnym ciałem, nad ruchami, uczy się chodzenia itp. dziecko uczy się obowiązków i przywilej, uczy się określać świat jako ja, moje, rozróżnia co jest jego a co cudze. To co dziecko kontroluje siebie sprawia, że czuje życzliwość i dumę, jeśli czuje nieakceptacje to prowadzi to zwątpienia. Cnota która się kształtuje jest wola - ciągle rozwijająca się zdolność dokonywania swobodnych wyborów, podejmowania decyzji ćwiczenia się w powściągliwości i wytrwałym działaniu.
III okres - przypada na okres przedszkolny, okres funkcjonowania dziecka, gdy poznaje wszystko szybko i zachłannie; ma radość z rywalizacji, przyjemność osiągnięć, wytrwałość skupienia na celu -dziecko potrafi realistycznie stawiać sobie cele. Poczucie winy łączy się z elementami samoobserwacji, karze się wewnętrznie za swoje działania, dziecko czuje, że coś robi nie tak.
Zdecydowania - odwaga rozpatrywania i osiągania cenionych celów niezahamowana przez klęskę infantylnych fantazji przez poczucie winy ani przez obezwładniający strach przed karą.
IV okres - dziecko uczy się pracowitości i tego, że na skutek własnej pilności, wytrwałość otrzyma nagrodę; proces identyfikacji z zadaniem (za wykonane zadanie zdobędzie uznane). Jeśli nie uzyska pozytywnego rezultatu (to co zrobi jest nisko ocenione lub w ogóle nie jest oceniane wśród rówieśników) to kształtuje się poczucie niższości, dziecko porównuje się do rówieśników. Nauczyciele odkrywają zdolności jakie dziecko posiada; dzięki temu dziecko może uzyskać jakiś rezultat.
Kompetencje - swobodne korzystanie ze swojej zręczności i inteligencji przy wykonywaniu zadań niezaburzone przez infantylne poczucie niższości.
V okres - to, że jednostka próbuje zrozumieć siebie odbywa się w kontekście kulturowym; jaki będzie wpływ tak będzie jednostka siebie postrzegać. Jednostka musi dokonać jakiegoś wyboru, przypasować się do jakieś płci. Wszystko to co się pojawiało na nowo się pojawia. Zasadnicze wybory dotyczą pracy zawodowej i życia osobistego (wybór partnera itp.) - > dzięki temu kształtuje się poczucie osobowościowe. Jeśli młodzi ludzie czasem potrzebują moratorium (odroczenie), czyli czasu aby dokonać wybory; powoli integrować poczucie osobowości. Jednostka ma zintegrować rolę, które będzie pełnić w życiu i określić światopogląd, niebezpieczeństwem jest nie pewność roli, rozproszenie ról, dyfuzja tożsamości - forma dezorganizacji psychiki. Jednostka odczuwa pustkę, nie pokój, niezdecydowanie.
Tożsamość negatywna - jednostka przyjmuje tożsamość która zawiera normy przeciwne od przyjętych kulturowo tożsamości (np. subkultury)
Wierność - zdolność do otrzymywania swobodnie przyjętych przez siebie zobowiązań, wbrew nieuniknionym sprzecznością systemu wartości.