b. humanistyczne ((A) społeczne): rzeczywistość społeczna, czyli działalność człowieka i zbiorowości ludzkich, jak też wytwory kulturowe tych działań; postrzeganie człowieka wg jego wytworów; np. Politologia, Socjologia, Antropologia Kulturowa
2. Wg różnic w stosowanej metodzie, wg W. Windelbanda:
a) idiograficzne: zdarzenia jednostkowe, fakty niepowtarzalne,; np. Nauki Historyczne
b) nomotetyczne: rządzące się powtarzalnymi prawami; np. Socjologia
3. Wg typu wypowiedzi:
a) teoretyczne (deskryptywne): formułują wypowiedzi opisowe i wyjaśniające; opis rzeczywistości i wyjaśnianie tematów, weryfikacja tez i hipotez oraz tworzenie nowych, budowa teorii naukowych; odpowiada na pytanie "Jak jest?"
b) praktyczne (normatywne): formułują i udowadniają normy; odpowiadają na pytanie "Jak być powinno?"; np. Nauki inżynierskie, farmaceutyczne, medyczne, polityka prawa, etyka normatywna
4. Wg metody udowadniania twierdzeń oraz sposobu ich porządkowania:
a) formalne: dowodzenie twierdzeń polega na wyprowadzaniu z aksjomatów, np. matematyka, logika formalna
b) empiryczne (indukcyjne): odwołują się do zweryfikowanego doświadczenia, wyników badań, obserwacji, eksperymentów, które są podstawą do tworzenia twierdzeń.
Proces dezintegracji (rozbicia) nauk, np. wąskie specjalności w obrębie nauk medycznych
PRAWOZNAWSTWO- całokształt nauk o państwie i prawie; zajmuje się ich wzajemnymi relacjami, ma wyodrębniony przedmiot badań i techniki badawcze
POZYTYWIZM PRAWNICZY, Nurty:
0 kontynentalny
0 anglosaski (John Austin- klasyfikacja prawa opiera się na wyróżnieniu porządku prawa boskiego i prawa stanowionego. Podstawą poszukiwań jest prawo stanowione przez ludzi dla ludzi. Pojęcie suwerena jako podmiotu uprawnionego do stanowienia prawa uzasadnia obowiązywanie określonej woli zawartej w normach prawnych)