- społeczne warunki działania jednostki ( człowiek jest istotą społeczną, rozwój jego psychiki zależny jest od warunków społecznych, w jakich przychodzi mu działać. Zmiana warunków życia człowieka wywołuje zmianę w jego działaniu, a to prowadzi do zmian w psychice).
Do wewnętrznych zaliczyć można:
- rozwój fizyczny ( układy: kostny, mięśniowy)
- rozwój psychiczny
- cechu indywidualne i podmiotowość
Norma
Nie ma jednoznacznego określenia, czym jest norma. W konkretnym środowisku poszczególni ludzie potrafią odróżnić zachowania normalne od nienormalnych. Na ogół norma jest synonimem prawidłowości tego, co powinno być zgodne z oczekiwaniami społecznymi i standardami społeczno-kulturowymi. W statystycznym sensie normalne jest to, co występuje zgodnie z oczekiwaną częstotliwością i natężeniem, to, co mieści się w granicach jednego odchylenia standardowego. „ Normalne” jest więc to, co przeciętnie w danym środowisku. Ponieważ jednak środowiska społeczne różnią się rozmaitymi cechami spodziewać się należy, że to, co przyjmowane jest za normalne w jednym, w innym może być uznane za odchylające się od normy bądź to w sensie negatywnym, bądź pozytywnym. Wg Pytki „normalne”- to znaczy nie odchylające się od miar przeciętnych, a przecież każdy typ środowiska wytwarza tego rodzaju przeciętne standardy. Kryterium statystyczne związane jest z pomiarem częstości danej cechy, np. przeciętnym wzrostem, wagą, inteligencją, zachowaniem. Jak zauważa Pytka, nie można ograniczać się jednak wyłącznie do takiego określania normalności, zwłaszcza w odniesieniu do ludzi. Uznawanie normalności w sposób statystyczny jest, zdaniem zwłaszcza pedagogów, zbyt prymitywne, gdyż nie uwzględnia tzw. podmiotowości człowieka, jego indywidualności i autonomii.
- Statystyczne pojęcie normy brzmi jako powszechność, masowość, częstość występowania.
- Teoretyczne pojęcie normy: norma to pewien idealny wzorzec.
- Kliniczne ujęcie normy: norma to jest coś, co jest związane z pojęciem zdrowy psychicznie, jednostka normalna to taka, u której nie stwierdza się objawów chorobowych.
Zaburzenia- z medycznego punktu widzenia są to zakłócenia, nieprawidłowości w działaniu organizmu. Można wyróżnić wiele rodzajów zaburzeń, m.inn. zaburzenia mowy, wzroku, słuchu, łaknienia, zachowania itp.