77416

Doktryna to uporządkowane poglądy - dochodzimy do tego. że nie każdy ma doktryny, ponieważ nie ma uporządkowanych poglądów. Rzeczywistość jednak nie tak łatwo daje się uporządkować.

W drugiej połowie XIX wieku, w wyniku umasowienia edukacji i środków masowego przekazu, możliwe było pojawienie się poglądów głoszonych przez coraz szersze kręgi społeczne.

Wcześniej doktryny były jedynie pracą wybitnych umysłów. W XIX wieku mamy już twórczość masową.

a)    Doktryny elitarne - te, które spełniają wymogi precyzji myśli

b)    Egalitarne - nie spełniają wszystkich wymogów, w tym usystematyzowana.

Pojawienie się coraz większej ilości poglądów wynika z typu myśliciela będącego działaczem politycznym.

Tego typu działacz, swoimi tekstami reaguje na bieżące problemy otaczającej go rzeczywistości A zatem wyrażane przez niego poglądy charakteryzują się szybkością reakcji. Oznacza to. że na przestrzeni czasu poglądy tego samego myśliciela mogą ulec diametralnej zmianie - tak, jak rzeczywistość. Jest to tzw. myśliciel gorący

Drugi typ myśliciela sięgającego tradycji - myśliciel zimny - swoje poglądy wyraża w wielkim dziele/ systemie i tam jego poglądy są uporządkowane wedhig norm. On tworzy dzieło swego życia - nie reaguje bezpośrednio na otaczającą go rzeczywistość. Myśliciele zinuii pozostawili po sobie wielkie dzieła, a gorący pisma.

Rozróżnienie to oznacza, że zawsze, jak badamy poglądy musimy postawić pytanie, czy autor ich należał do zimnych czy gorących myślicieli.

Pojawienie się społeczeństwa masowego w drugiej połowie XIX wieku zrodziło jeszcze jeden nurt myśli. Doktryna ma charakter teoretyczny, a rzeczywistość - praktyczny. Program jest praktycznym zastosowaniem przyjętej doktryny. Program społeczno-polityczny jest zatem niczym innym jak informacja o sposobie zrealizowania poglądów.

Program wymaga czegoś innego niż doktryny. Doktryny możemy łączyć z indywidualnym myślicielem, natomiast w przypadku programu, tworu masy. musi być poparcie społeczne, a zatem gdy doktrynę łączymy jednostką, myślicielem. To program musi był połączony z pewną strukturą masową, a jest nim nich społeczno-polityczny. Ruch społeczny, aby mógł realizować swój program musi charakteryzować się 4 cechami:

a)    Czynnik liczby - nich musi być masowy.

b)    Czynnik czasu - musi być trwały

C) Ruch musi być ruchem ogólnopaństwowym. Nie może to być ruch lokalny, związany z wspólnotą lokalną.

d) Członkowie danego mchu muszą być nim związani przeświadczeniem o shiszności ruchu, jeśli nie należą do niego, aby osiągnąć cel. to się nie uda - to czynnik więzi.

Od doktryn i programów należy odróżnić MIT.

MIT - nie odwołuje się do racjonalizmu - nie wynika z badania rzeczywistości zmysłami. Jest efektem emocji. Z mitem nie można dyskutować. Nie obali się mitu argumentacją empiryczną czy racjonalną. Mit thimaczy rzeczywistość bez odwoływania się do wiedzy. Jest przejawem refleksji o charakterze emocjonalnym.

2 klasyfikacje doktryn:

1)    Rzeczywistość podlega zmianom i jest ona nieprzypadkowa, a zatem stwierdzenie nieprzypadkowości zmienności rodzi pytanie o sposób biegu dziejów. Starożymi Grecy odpowiedzieli na to pytanie, obserwując otaczającą ich rzeczywistość.

Dzieje biegną w okręgu cyklicznie. Czyli koniec cyklu jest początkiem kolejnego (Noc. dzień, pory roku, rodzimy się, umieramy). Cykliczność charakteryzuje się dwoma cechami. Pierwsza to zmienność i jest to ujęcie zdeterminowane - nie można wyjść poza cykl. Oznacza to. że kolejne etapy powtarzają się w kolejnych cyklach. Zmienność jest ograniczona cyklem. Człowiek poznawszy cykliczną rzeczywistość nie może niczego zmienić. Symbolem jest litera O.

2)    Girześcijaństwo głosząc wizje życia wiecznego stworzyło koncepcję linearną biegu dziejów. Dzieje biegną ku określonemu celowi. To oznacza, że dzieje się niepowtarzalnie, każdy odcinek dziejów jest niepowtarzalny. Symbolem jest litera Y. Symbolizuje to rozstaje dróg. które człowiek musi wybierać i nie może się cofnąć. Decyzja musi być podjęta, bo tue wrócimy.

Te dwie koncepcje można łatwo zilustrować. Studenci sąprzykładem linearnym - pokonują semestry i sesje by osiągnąć cel. I już nie wrócą. Wykładowca jest osobą podlegająca cykliczności - zawsze opowiada doktryny. Te dwie koncepcje próbowano ze sobą łączyć - tu wskazujemy na myśliciela włoskiego XVIII w. - Vico.

Powiedział on tak: ..Dzieje biegną cyklicznie, ale każdy krąg jest na innym poziomie. Mamy zatem rozwój w poziomie”. Ta myśl Vico pasuje do wykładowcy, bo za każdym razem mówi to samo. ale do innych osób. Pokonywanie kolejnych etapów jest niczym innym, jak rozwojem. Koncepcja cykliczna zakłada zmienność będącą powrotem do punktu wyjścia, ale tu mamy rozwój. Zmiemiość będąca rozwojem głosi ideę postępu Linearny bieg dziejów i zawarty w nim postęp, można na to spojrzeć dwojako:

2