753 p.n.e. - powstanie Rzymu;
476 n.e. - upadek Rzymu Zachodniego;
VII w. - państwo Samona;
XII w. - tworzenie organizacji państwowych przez Prusów;
\III-XIV w. - tworzenie państwa przez Litwinów;
Państwo germańskie:
1. korzystają z dzieł, dorobku rzymskiego;
2. nawiązują do tradycji rzymskich;
3. szczepowe, plemienne;
4. łączą tradycje rzymskie i plemienne;
5. wpływa na nie prawo kanoniczne;
6. państwo koczownicze, następnie osiadłe;
7. ideał - wobec obcych niemoralny, wojenny (hańbą - tchórzostwo, zaletą - brak sąsiadów)
8. plemię właścicielem ziemi, zmieniają się na gospodarce;
9. ustrój oparty na więzach krwi:
• rodzina:
• mieszanina wpływów germańskich, rzymskich i kanonicznych;
• jej celem jest zapewnienie trwałości rodu (Patria potestos);
• sakramentalnie łączy dwoje ludzi, nakłada na nich obowiązki (służba ojca, równe prawa w zawieraniu małżeństw);
• ród - wspólny przodek, samowystarczalny, obronny, wspierający, oddział wojenny;
• plemię - grupa rodów, wspólna liistoria, gospodarka, świadomość;
• szczep;
10. wiec - zgromadzenie wolnych, pełnoletnich mężczyzn - armia;
11. brak stałych granic, decentralizacja, demokracja plemienna;
12. wódz wybieralny tylko na czas wojny, ma władzę absolutną;
13. wiec - prawodawstwo, administracja, sądownictwo, elekcja przywódcy, postanowienia przygotowuje starszyzna plemienna;
14. monarclia - pochodzi od Boga (sankcja religijna);
15. przestępstwo jest obrazą bóstwa, kara jest ofiarą na przebłaganie, realizowaną przez kapłanów;
16. sądy monarsze, kapłańskie, rodzinne;