Skały osadowe- skały powstałe w wyniku bardzo różnych procesów zachodzących na powierzchni Ziemi:
- w różnych okresach geologicznych
- w różnych warunkach
- na lądzie
- na dnie zbiorników wodnych
- z rozkładających się szczątków
Skały macierzyste gleb (na niżu):
Skały osadowe okruchowe luźne (w kolejności malejącej roli powierzchni tych terenów na obszarze kraju):
- piaski wodnol odowcowe
- piaski zwałowe
- piaski starych tarasów (teras) akumulacyjnych
- piaski współczesnych tarasów (teras) rzecznych
- piaski wydmowe
- gliny zwałowe
- utwory pyłowe
- lessy
-iły
Minerały pierwotne i wtórne:
Proces wietrzenia skał i minerałów:
Minerały pierwotne:
1) pierwiastki rodzime występujące w stanie wolnym np. siarka
2) siarczki, siarkosole i związki pokrewne np. piryt
3) solowe e np. halit, syłwin
4) tlenki i wodorotlenki
5) sole kwasów tlenowych
6) ghnokrzemiany i krzemiany
Wietrzenie skał i minerałów:
Skała macierzysta danej gleby, powstaje z pierwotnych skał, które muszą ulec wielu przemianom.
Te przemiany zachodzące w skałach i budujących je minerałów- pod wpływem kontaktu z atmosferą, hydrosferą i biosferą nazywamy wietrzeniem. Produkty wietrzenia nazywamy zwietrzeliną.
Procesy wietrzenia są prekursorem procesów glebotwórczych i glebowych.
Rodzaje wietrzenia:
- fizyczne ( mechaniczne)- zmiany temperatury, w ciągu doby i zmiany seozonowe
- chemiczne
- biologiczne
Procesy wietrzenia przebiegają kompleksowo.
Minerały budujące skały różnią się współczynnikami rozszerzalności cieplnej- zmiany temperatury-> naprężenia
Wtórne: