Też referendum obligatoryjne (tylko przy odwołaniu Rady Powiatu przed upływem kadencji) i fakultatywne
Może być z inicjatywy Rady Powiatu lub z inicjatywy mieszkańców (min. 15 osób, w gminie było to 5 osób)
O inicjatywie zawiadamia się starostę: przekazuje się mu wniosek o przeprowadzenie referendum w innych sprawach niż odwołanie Rady Powiatu. Gdy dojdzie do odwołania w drodze referendum Rady Powiatu automatycznie odwołuje się Zarząd Powiatu c) wybory
Podstawowa różnica: wybory (mniej więcej podobne zasady) dotyczą tylko organu stanowiącego (Radę Powiatu)
Tu praw wyborczych nie mają obywatele UE nie posiadający polskiego obywatelstwa Wybory do Rady Powiatu według zasad wyboru radnych gmin
Powyżej 20tys mieszkańców (tu wybory proporcjonalne) - 1 głos na kandydata z określonej listy i podział mandatów; przy wygaśnięciu mandatu, wchodzi następny z listy o najwyższej liczbie głosów
Demokracja pośrednia - organy powiatu:
Rada Powiatu (organ stanowiący):
jeden z 2 organów powiatu (zarząd - organ wykonawczy) starosta też jest organem
Liczebność (mniejsza niż w gminie): 15-29, proporcjonalnie do liczby mieszkańców
Wcześniejsze zakończenie działalności (dodatkowo poza gminą):
nie dokonanie wyboru zarządu w określonym terminie (3 miesiące od ogłoszenia wyników) rozwiązanie z mocy prawa: tu przeprowadza się wybory przedterminowe (do czasu wyboru zarządu PRM wyznacza osobę pełniącą funkcje organów powiatu). Gdy nowa rada powiatu też nie dokona wyboru Zarządu, też ulega rozwiązaniu z mocy prawa
tu już nie ma wyborów; zadania przejmuje Komisarz rządowy (ustanowiony przez Premiera)
Różnice dotyczące kompetencji Rady Powiatu:
Nie ma tu domniemania kompetencji na rzecz organu stanowiącego (jak w gminie)
a) kompetencje organizacyjne
statut powiatu jest uchwalony samodzielnie
nie ma kompetencji do tworzenia jednostek pomocniczych (nie ma ich w powiecie)
b) kompetencje osobowe
Rada Powiatu (wybiera zarząd) Zarząd (Rada Gminy Wójt)
c) kompetencje planistyczne
uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałaniu bezrobociu uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości
d) kompetencje inne
brak kompetencji do nadawania nazw ulic, stawiania pomników, nadawania honorowego obywatelstwa
Organizacja Rady Powiatu: liczba wiceprzewodniczących (od 1 do 2)