78445

Od prokurenta nie wymaga się przyjęcia prokury. Jest to środek ochrony przed niechcianą prokurą (udzielenie prokury nie wymaga bowiem zgody prokurenta). Należy przyjąć, iż prokurent może bezpośrednio po dowiedzeniu się, iż został ustanowiony prokurentem, prokurę odrzucić poprzez oświadczenie woli złożone przedsiębiorcy (mocodawcy).

Zaletą prokuiy jest niezwykle szeroki zakres umocowania, który określa ustawa. Mocodawca nie może w zasadzie kształtować zakresu umocowania prokurenta, jego decyzja obejmuje jedynie stworzenie prokury i określenie osoby prokurenta.

W myśl art 109* § 1 KC prokura obejmuje „umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa”. Przepis ten zawiera jednak zastrzeżenie o brzmieniu: „chyba że przepis szczególny stanowi inaczej”. Takim przepisem szczególnym jest art 109 KC, w myśl którego „prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziały przedsiębiorcy (prokura oddziałowa). Z ograniczeniem wykonywania umocowania mamy również do czynienia w przypadku prokury łącznej.

W myśl art. 109* § 2 KC nie można ograniczyć prokury ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Dopuszczalne jest natomiast ograniczenie umocowania prokurenta ze skutkami w stosunku wewnętrznym pomiędzy mocodawcą a prokurentem.

Umocowanie prokurenta ma swoje granice. Nie obejmuje ono spraw niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa mocodawcy oraz czynności wymienionych w art. 109³ KC. W przypadku zbycia przedsiębiorstwa, dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbycia i obciążenia nieruchomości wymagane jest pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Oświadczenie woli osoby występującej w roli prokurenta tylko wtedy wywoła skutki prawne bezpośredni dla reprezentowanego gdy: osoba ta jest rzeczywistym prokurentem, działa w granicach umocowania, działa w imieniu reprezentowanego, czynność prawna jest tego rodzaju, że może jej dokonać przedstawiciel. W myśl art. 109 KC prokurent składa własnoręczny podpis zgodnie ze znajdującym się w aktach rejestrowych wzorem podpisu, wraz z dopiskiem wskazującym na prokurę, chyba że z treści dokumentu wynika, że działa jako prokurent.

Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może natomiast ustanowić pełnomocnictwo do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.

Warto wspomnieć, że prokurent nie jest organem przedsiębiorcy, nie może być więc przesłuchiwany w charakterze strony, a jedynie w charakterze świadka.

Prokura może być również udzielona kilku osobom oddzielnie lub łącznie (mamy wtedy do czynienia z prokurą łączną). Łączny charakter prokuiy powinien wynikać z oświadczenia mocodawcy i być ujawniony w rejestrze. Ujawniony powinien być również sposób wykonywania prokury łącznej.

Sposób wykonywania prokury łącznej określa mocodawca. Możliwe są różne warianty łącznego działania prokurentów łączne działanie wszystkich prokurentów lub kilku z nich w zespołach określonych przez mocodawcę lub doraźnie zawiązujących się przy dokonaniu określonej czynności prawnej. W przypadku prokuiy łącznej do ważności czynności prawnej konieczne jest współdziałanie dwóch lub więcej prokurentów. Do czasu złożenia oświadczenia woli przez ostatniego prokurenta, którego współdziałanie jest wymagane, czynność prawna jest niezupełna. Druga strona może wyznaczyć termin do zajęcia stanowiska przez prokurenta, którego oświadczenia brak, lub do potwierdzenia oświadczenia woli przez mocodawcę.

Przepis art. 109 § 1 KC stanowi, że prokura może być w każdym czasie odwołana. Jest to przepis bezwzględnie wiążący, niedopuszczalne jest więc zrzeczenie się odwołania prokury. Odwołanie prokury jest jednostronną czynnością prawną. Następuje poprzez

2