78450

parlamenty krajowe. Od 1979 roku wybory do Parlamentu są bezpośrednie, proporcjonalne, demokratyczne. W kolejnych traktatach określana jest liczba parlamentarzystów z poszczególnych państw.

Polska, zgodnie z TN, posiada 54 parlamentarzystów (Traktat Lizboński, mający wejść w życie w 2009 przewiduje 52 polskich parlamentarzystów).

Najważniejsze uprawnienia Parlamentu obejmują:

•    współudział w tworzeniu prawa poprzez procedury konsultacji, współpracy, współdecydowania i akceptacji(zgody; uprawnienie to dotyczy tylko niektórych dziedzin polityki wspólnotowej, co do wielu pozostałych dziedzin wyłączne kompetencje prawodawcze ma Rada Unii Europejskiej)

o procedura konsultacji o procedura współpracy o procedura współdecydowania o procedura akceptacji (zgody)

•    uprawnienia budżetowe - Parlament zatwierdza corocznie budżet i udziela Komisji absolutorium z jego wykonania

•    uprawnienia kontrolne

o zatwierdzanie Komisji i jej przewodniczącego

o prawo uchwalenia wotum nieufności wobec Komisji (większością 2/3 głosów) o prawo zadawania pytań Komisarzom o zwyczajowa możliwość zadawania pytań Radzie

o Komisja jest zobowiązana do składania PE sprawozdania z działalności wspólnot oraz systematycznego udzielania informacji na temat wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa a także współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych

o Komisja ma obowiązek udzielania informacji w ramach parlamentarnej kontroli wykonania budżetu

o PE ma prawo do ustanawiania komisji śledczych na wniosek V\ swoich członków

•    powoływanie Rzecznika Praw Obywatelskich

•    obrona praw człowieka, demokracji i państwa prawa

Parlament Europejski liczy obecnie 785 eurodeputowanych, sprawujących mandat wolny, wybieranych na pięcioletnią kadencję.

Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich - istnieje od 1951 roku, został powołany Traktatem Paiyskim, składa się z 27 sędziów wybieranych przez państwa członkowskie, osoby te muszą spełniać w swym kraju przesłanki powoływania na najwyższe stanowiska sędziowskie lub są najwybitniejszymi autorytetami w dziedzinie prawa. Sędziowie Trybunału są z zasady przedstawicielami Unii Europejskiej i nie mogą orzekać w sprawach, których stroną jest państwo, które ich nominowało. Wybierają spośród siebie przewodniczącego na trzy lata.

W związku z ilością spraw w 1988 roku zadecydowano o możliwości stworzenia nowego sądu -> Sądu I Instancji , a reformą TN dodano jeszcze sądy specjalne (tzw. panele sędziowskie). Pierwszy sąd specjalny powstał w 2005 roku - sąd do spraw służby cywilnej Unii Europejskiej, w składzie 7 sędziów, zajmuje się tylko sporami pracowniczymi.

2