podstawowe cechy charakteryzujące współczesnego ombudsmana
jest to samodzielny organ państwowy, oddzielony w sposób wyraźny od administracji i sądownictwa, zwykle opierający swoje istnienie na normach konstytucyjnych jest to organ powiązany z parlamentem. Powiązanie to ma z reguły charakter strukturalny - w większości państw ombudsman jest powoływany przez parlament - a zawsze - charakter funkcjonalny - gdyż zadania ombudsmana mieszczą się wewnątrz funkcji kontrolnej parlamentu
jest to organ o dwojakich zadaniach:
- wysłuchuje skarg obywateli na nieprawidłowe działania administracji, a niekiedy i sądownictwa i podejmuje kroki w celu naprawienia tych nieprawidłowości
- informuje parlament o stanie praworządności w funkcjonowaniu administracji
jest to organ łatwo dostępny dla skarżącego się obywatela i działający w
szybkim odformalizowanym i bezpłatnym postępowaniu
zarazem ombudsman ma zwykle swobodę w doborze spraw do podjęcia interwencji i pozbawiony jest samodzielnej władzy ich rozstrzygania
- ombudsman może jedynie sugerować potrzebę sprawiedliwego rozwiązania określonej sprawy