pojecie prerogatywy
Prerogatywa - to samodzielne uprawnienie prezydenta, wynikające z zajmowanego przez niego urzędu i nie wymagające kontrasygnaty premiera
Zakres prerogatyw prezydenckich pozwala prezydentowi samodzielnie wykonywać te zadania i kompetencje, które wykraczają poza sferę działalności rządowej, a wiążą się z wykonywaniem przez prezydenta funkcji arbitra oraz z oddziaływaniem na skład i funkcjonowanie władzy ustawodawczej bądź sądowniczej.
Ponieważ zasadą jest wymóg kontrasygnaty - wszelkie odstępstwa muszą być wyraźnie określone w przepisach konstytucyjnych Konstytucja wylicza 30 prerogatyw prezydenckich - aktów urzędowych nie wymagających kontrasygnaty (wspólpodpisama) premiera Należą do nich akty dotyczące:
• stosunków prezydenta z parlamentem, m.in.:
- zarządzenie wyborów do Sejmu i Senatu
- zarządzenie referendum ogólnokrajowego
- inicjatywa ustawodawcza
- podpisywanie lub odmowa podpisania ustawy
• spraw związanych z powoływaniem i odpowiedzialnością rządu oraz ministrów, m.in.
- desygnowanie i powoływanie PRM
- przyjmowanie dymisji RM
- odwoływanie ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności
• powoływaniem innych organów państwowych, m in.:
- powoływanie I Prezesa SN
- powoływanie Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego
- powoływanie Prezesa NSA
• tradycyjnych uprawnień głowy państwa, m in
- nadawanie orderów i odznaczeń
- powoływanie sędziów
- stosowanie prawa łaski
- nadawanie obywatelstwa polskiego