Lata 60./70. - w USA za Nixona bezrobocie i inflacja jednocześnie; teoretycznie się wykluczają Keynesizm.
I dewaluacja dolara (nie skonsultował tego z zagranicznymi partnerami - szok Nixona) i II dewaluacja.
1969 r. - Raymond Barre (wiceprzewodniczący Komisji) proponuje utworzenie unii walutowej
- de Gaulle zaprotestował, ale zaraz musiał odejść, a Pompidou był za
Po grudniowej konferencji w Hadze utworzono komitet ekspertów - na czele Pierre Werner (premier i minister finansów Lukdemburga).
Podział wewnątrz grupy:
- monetaryści (Francja, Belgia, Luksemburg) - najpierw unia walutowa, później integracja ekonomiczna
* ekonomiści (Niemcy, Włochy, Holandia) - najpierw głębsza integracja gospodarcza
Ze względu na ten podział, raport końcowy Wernera był ogólnikowy - unia walutowa miała powstać w trzech etapach do 1980 r. (pierwszy 71-73), usztywnianie kursów walut integracja gospodarek, powołanie instytucji ponadnarodowej (kwiecień '73 - Europejski Fundusz Współpracy Walutowej, ale nie ponadnarodowy)
-> I dewaluacja dolara zmusiła Wspólnotę do poluzowania kursów; uderzyła ona też w istniejącą od 1958 r. Europejską Unię Płatniczą
Mechanizm „węża i tunelu walutowego"
-> Kursy walut państw EWG mogły się wahać względem siebie w granicach 2,25% (wąż), a względem dolara - w granicach 4,5% (tunel)
-> tunel przetrwał 2 miesiące, do drugiej dewaluacji dolara, kiedy w Europie wprowadzono kursy płynne; wąż przetrwał do 1979 r.
grudzień 1978 r. - decyzja o stworzeniu Europejskiego Systemu Walutowego
( europejska jednostka rozrachunkowa ECU + mechanizm kursowo-interwencyjny + postanowienia kredytowe)
ECU - środek płatniczy dla banków centralnych państw członkowskich, waluta kredytowa, składnik rezerw walutowych, waluta, do której ustalano kurs centralny walut narodowych państw EWG
1969 r. - konferencja w Hadze
- decyzja o budowie unii gospodarczej i walutowej - raport Wernera
- koordynacja polityki zagranicznej, która ma doprowadzić do unii politycznej - raport Davignona
- inicjator: Georges Pompidou
Problem powołania sekretariatu politycznego - spór o siedzibę Jednolity akt europejski - c.d
Kohl uważał, że unia polityczna pomoże zintegrować zjednoczone Niemcy z resztą Europy, a przy tym mocnie zwiąże
dotychczasowych członków przed dalszym rozszerzeniem Wspólnot na Wschód.
marzec 1990 r. -1 projekt budowy wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (Belgowie]
kwiecień - deklaracja Kohla i Miterranda - tematy do dyskusji: wzmocnienie legitymacji demokratycznej, zwiększenie skuteczności działania, zapewnienie koherencji działania Unii w dziedzinie gospodarczej, walutowej i politycznej, zdefiniowanie i stworzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
-> silna opozycja - Anglicy; Thatcher uznała, że może to być odebrane jako tworzenie jednolitego państwa; podobnie Portugalczycy i Duńczycy
Traktat z Maastricht powołał do życia Unię Europejską.
II i III filar, droga dojścia do wspólnej waluty, harmonogram realizowania unii walutowej
- Dania przeciw, Francja ledwie za
- Niemcy ratyfikowali traktat jako ostatni, bo byli przywiązani do swojej waluty, a landy bały się utracić autonomię zagwarantowaną w konstytucji
- Duńczycy wymusili dodatkowe warunki: że obywatelstwo unijne nie zastąpi narodowego, że nie Dania nie będzie brała udziału w działaniach związanych z obronnością, że będzie mogła zachować walutę narodową
- po raz pierwszy wyrażono zgodę na nieliczenie wszystkich państw w unijnych działaniach - np. Dania i WB miały nie brać udziału w unii walutowej
- w traktacie z Amsterdamu wprowadzono możliwość integracji w różnych szybkościach
* styczeń '95 - rozszerzenie Unii o Szwecję, Finlandię i Austrię
-> skutek: Unia stała się bardziej heterogeniczna; napięcia między państwami basenu Morza Śródziemnego a państwami północnymi
* grudzień 1990 r. - list Mitterranda i Kohla do przewodniczącego Rady; radykalna reforma Wspólnoty; polityka zagraniczna powinna objąć wszystkie dziedziny łącznie z polityką obronną
POSTULATY || Hiszpania - obywatelstwo europejskie; Włochy - wykonywanie orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości: WB
- hierarchia aktów prawnych; Niemcy - subsydiamość; Belgia - współpraca sądów;
Irlandia - spójność ekonomiczna-społeczna (Hiszpania, Portugalia i Grecja też za - pomoc finansowa)