81742

Ideologie

Termin ideologia obejmuje system poglądów, pojec społecznych, politycznych dotyczący stosunków społecznych. Ideologia spełnia doniosła funkcje społeczna. Jest świadomością danej zbiorowości, jest środkiem przekazu doświadczenia społecznego. Przyczynia się do integracji jednostek danej zbiorowości, wzmacnia jej spójność, spełnia role stymulatora i inspiratora lub hamulca działań społecznych.

Partie polityczne

Współcześnie przez partie polityczne rozumie się masowe organizacje, których celem jest zdobycie władzy w celu realizacji określonych interesów klasowych i grupowych. Partie polityczne zrodził ustrój burżuazyjny, ale nowoczesne partie zdolne do organizowania szerokich mas powstały dopiero w II połowie XXw. Realizacja klasowych interesów nie oznacza, ze partie polityczne sa związane tylko z jedna klasa społeczna. Im bardziej różnorodne interesy reprezentuje partia, tym mniej jest zwarta, co objawia się w sporach wewnątrz-partyjnych. Partie polityczne sa ściśle powiązane z organizacja państwa. Na nich jest oparty system parlamentarny, sa one niezbędnym czynnikiem tworzenia rządu, formowania decyzji politycznych, kontroli pracy rządu przez partie opozycyjne. Podstawowym kryterium podziału partii sa interesy grupowe. Biorąc jednak pod uwagę przeważający „interes” danej partii wyróżnia się w praktyce następujące partie polityczne:

1) Partie burźuazyjne - typowa taka partia jest np. angielska partia konserwatywna

2) Partie robotnicze - partie socjalistyczne i socjaldemokratyczne, partie pracy itp.

3) Partie klas i warstw pośrednich i chłopstwa lub drobnych kupców i przedsiębiorców oraz rzemieślników - partie skandynawskie, PSL w Polsce, Partia Agrarna we Włoszech

4) Partie reprezentujące interesy narodowe lub regionalne np. Liga Północna we Włoszech

5) Partie faszystowskie - obecnie ruch neofaszystowski odnowił się we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Rosji oraz wielku innych krajach. W programach tych partii odżywają hasła: prymatu partii i państwa w społeczeństwie, czystek etnicznych, oraz potrzeba silnego wodza narodu.

Partie w ustroju państwa tworzą pewna całość w ramach struktury politycznej, która nazywamy systemem partyjnym. Systemy partyjne odzwierciedlają układ sil politycznych w społeczeństwie. Dzieli się je:

1) Systemy jednopartyjne - partia rządzącą utrzymuje się przy władzy przez dłuższy czas, a jedynie zmienia przywódców, którzy realizują własne programy, tak jest np. w Meksyku

2) Systemy dwupartyjne - gdzie dwie główne partie polityczne zmieniają się w sprawowaniu rządu, w zależności od tego, która z nich zwycięża w wyborach, tak jest np. w Wielkiej Brytanii, gdzie głównymi partiami sa partia konserwatywna (Torysi) i partia pracy (Latour Party).

3) Systemy wielopartyjne - gdzie działa wiele równorzędnych partii zdolnych do tworzenia rządu i dopuszczanych do jego tworzenia, np. Francja, obecnie Polska, Węgry, Rosja Najprostsza klasyfikacja partii politycznych jest podział na lewice i prawice. Partie prawicowe dążą do utrzymania wielu więzi międzynarodowych, podczas gdy partie lewicowe, tworzące „międzynarodówki", sa ważna czescia historii i tradycji partyjnych o rożnych odniesieniach ideologicznych i moralnych. W programach partii prawicowych dominują wartości nie związane z ekonomia, takie jak nacjonalizm, religia.