Właściwość RZECZOWA
-sprawy cywilne ro2poznawane sa w I instancji zarowno przez sad rejonowy jak sady okręgowe; przepsiy o właściwości rzeczowej wyznaczają zakres spraw,które rozpoznają sady pierwszej instan cji, zasada jest ,ze dla spraw cywilnych sensu stńcte(z istoty sprawy cywilne),ktore sa rozpoznawane w postęp.proc es owym jak nieprocesowym-właściwe sa sady rej cnowe — w sprawach tych sad okręg owy jest sadem I instancji tylko w wypadkach szczegółowo wskazanych w ustawie, przede wszystk im ait.17 kpc!44 ,544, 567 ze znaczkiem 1, 691 ze znaczkiem 1 parag.2l; zasada ta obowiązuje także w sprawach z zakresu prawa pracy, poza tymi pizepisami sad okręgowy orzeka także w I instancji w sprawach: z protestu przeciwko wyborom do rad gmin,rad powiatu i sejmików wojewódzkich, w sprawach rejestracji dzienników lub czasopism,
w sprawie o wydanie wypisu aktu notanalnego i innym osobom iuz wymienione w tym akcie, rozpoznaje zażalenie na odmowę dokonania czynności notarialnych.
Istniejące wątpliwości w sprawach o uchylenie uchwały stowarzyszema-SN orzekł,ze sprawy te rozp oznaje sad rejonowy.
W sprawach gospodarczych-odwrotna zasada! WI mstanqi - rozpoznają sady okręgowe la sady re jonowe tylko,jeżeli pizepis ustawy tak stanowi.
W sprawach z akresu ubezpieczne społecznych - tak jak w sprawach gospodarczych(jw).
Rozpoznanie sprawy przez sad rejonowy,kt z uwagi na wartość przedmiotu sporu należy do wlasciw osa sadu okręgowego me prowadzi do mewaznosa postęp!
Nieważność taka zachodzi wówczas,gdy sad rejonowy orzekł w sprawie ,w której sad okręgowy jest wlasawy bez względu na wartość przedmiotu sporu, jest to zatem uchybienie proce sowę .ktore może stanowić skuteczny zarzut apelacyjny jeżeli zostanie wykazane,ze mogło ono mieć wpływ na wy nik sprawy.
Nieważność postępowania
-w przepisach regulujących wlasawosc rzeczowa sadu ustawodawca posłużył sie dwoma kryteriami:
1.przedmiotu sprawy
Zwartości,przedmiotu sporu - w sprawach o roszczenia pieniezne to dochodzona pozwem kwota w innych sprawach majątkowy cli bedzie to kwota Retora ma obowiązek powod podać w pozwie kier ujac sie regularni wskazanymi w art.20 - 24 kpc.
W sprawach majątkowych meoznaczenie wartości pizedmiotu sporu jest brakiem foimalnym pozwu artl87 kpc,ktory wskazuje na kwalifikowane wymogi pozwu stwierdza,ze pozew zawiera dokładnie określone żądanie okolicznosa uzasadniające żądanie w sprawach majątkowych wartość przedmiotu sporu
Niezachowanie tych wymogow uzasadnia ich uzupełnienie w trybie art.130!
W praktyce sadowej pojeae sprawa majatkowa' i 'niemajątkowa' nierzadko mylnie rozumiane -pamiętać,ze o majtkowym lub niemajątkowym charakterze sprawy rozstrzyga tylko PRZEDMIOT sporu- a wiec majątkowy lub niemajątkowy charakter dobra,ktorego ochrony domaga sie powod.
W postępowaniu nieprocesowym zgodnie z dyspozycja art.507 kpc wlasawosc rzeczowa sadów co do zasady przypisana jest sadom rejonowym a wyjątkowo sadom okręgowym.
(sad okręgowy bedzie sadem I instancji - np.art544 (ubezwłasnowolnienie) albo waznosc wyborów)