podst pedagogiki przedszkolnej z metodyka7

38 Rozdział 1

wychowania i nauczania zarówno przez grono pedagogiczne, jak i społeczeństwo⁴⁹. Wychowanie traktował jako proces umysłowego, moralnego, estetycznego i fizycznego kształtowania osobowości dziecka. Uważał, że należy przygotować je do życia i pracy. Przebywając w Szwajcarii, zbierał materiały dotyczące stosowania metod pracy przez wychowawców. Duże znaczenie przypisywał przyrodzie, dzięki której najmłodsi obiektywnie poznają świat. Obserwując zjawiska zachodzące w naturze, dzieci powinny umieć opowiedzieć o tym, co je otacza, przeprowadzić najprostsze doświadczenia i opisać ich wyniki. Takie postępowanie, według autora, sprzyja rozwojowi mowy. Uszyński w książce Dziecięcy świat zawarł dużo treści przyrodniczych. Pisał „Przyroda wdraża do logicznego myślenia, a to uważam za zasadniczy cel w czytaniu i mówieniu"⁵⁰. Autor kładł duży nacisk na zasadę świadomości.

Bronisław Ferdynand Trentowski (1808-1869)

Pedagog, filozof, publicysta. Dzieła: Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, tom I i II (1842), Myśliwi, czyli całokształt logiki narodowej, tom I i II (1848), Pantenon wiedzy ludzkiej, tom I, II, III (1873-1881) i inne. Ważnym elementem pedagogiki B.F. Trentowskiego było dążenie do oparcia wychowania na znajomości psychiki dziecka, wzorował się na poglądach J.J. Rousseau, a w szczególności na Emilu..., w którym to podkreślał: wartość zabaw i zajęć dziecięcych na świeżym powietrzu, istotną rolę wychowania fizycznego oraz rozwój „sił twórczych". Trentowski udzielał wielu rad rodzicom, które dotyczyły m.in. troski o prawidłowy rozwój właściwego odżywiania, przestrzegania zasad higieny, pielęgno wania, opieki oraz stosownego do pory roku ubierania się. Duż.| rolę przywiązywał do wychowania moralnego, nauczania mowy ojczystej oraz kształcenia zmysłów, wyobraźni, pamięci i woli W Chowannie... pisał: „Zabiegi wychowawcze rodziców powin ny doprowadzić do zaszczepienia w dziecku zasady prawdo

¹⁹ J. Karbownic/.iT, Zmiany w edukacji wr.rsnoszkolncj po wprowadzeniu refoi my systemu oświaty, ( /(/hIocIiowh '.’()()H, n. 17.

^w I lisloria wychowania, t i‘0 I I imlyku h.i, <1. < yi , i II, n SIU .'ilM

h •" i, s/acunku, poczucia godności osobistej, skromności,

¹ - i i I owości oraz patriotyzmu. Najskuteczniejszy środek to dnl-i | m /ykład rodziców"⁵¹. Trentowski widział konieczność • u u.i opartego na znajomości duszy dziecka, pozostawienia mu .In/.ej swobody i odnoszeniu się do niego z miłością i szafę ul u m i 't-nil poglądowość w nauczaniu, ale istotne znaczenie I • \|'i , w.il słowu. Naukę języka ojczystego rodzice powinni ■" \ u.u od wdrażania dzieci do poprawnego wymawiania |M|di _? ■ • wyrazu. „Kto już w objęciu lubej swej matki nie nauczył «u ¹ •• | •• ilsi u h wymawiać należycie i pięknie, temu się to póź-Mh i u"' ''• I• iTrentowski krytykował naukę czytania metodą M ^1,1 « ■ ■ .mu i głoskowania. Wprowadził natomiast metodę na-oh i i .mii polegającą na wymawianiu spółgłosek wraz z sa-Mwpi' ■ ¹ "'ii ()bowiązkiem wychowawcy była wnikliwa i syste-in a ......1 i-.erwacja dziecka.

l < ir-./kowski (1814-1894)

11 • 11 • i.i konsorwatywno-liberalny działacz społeczny,

iM*t Im i u lei lilozofii „czynu", pierwszy organizator ochro-tr¹ u \ . n^!ll nu Księstwie Poznańskim, założyciel czasopisma Miłm .i. l i Warszawska". Dzieła: Rozprawa o ochronkach wiej-§Ł«. i, (III I,')

Wu 1111.u aę na doświadczeniach krajów kapitalistycznych, 6-1 ... l i dążył do przeobrażeń społecznych, inicjował i potu ¹ •• ("iniy agrarne, rozwój oświaty ludowej, rozbudowę

^I -i . I ól elementarnych. Proponował, aby Centralne Im. i w., ( )rhron zajęło się organizacją kształcenia wycho-

m - \ u l zapewniło opiekę lekarską dla każdego obwodu pt * ¹ I - lin rd* /<£> rozwojem tych placówek przemawiały arion....... u.iiui y moralnej i pedagogicznej, na przykład lepsze

I » > i ¹ mir dziecka do podjęcia nauki w szkole ludowej

......liaraT lerze ekonomicznym. Cieszkowski zwracał

........igamzację wnętrza ochronek i stosowane metody

II i - » - > «• Domagał się wzorowej czystości, wietrzenia,

Min ¹ n »I' i widnych sal zajęć oraz umiarkowanej temperatury.

Urn ., m *

' i" v'i. do il tc/riui H>\/clii)wtniitt, tl/. cyt, l II, u V77