podst pedagogiki przedszkolnej z metodyka1

46 Rozdział 1

uogólniania i poprawnego używania zwrotów. Jego zdaniem, tego typu badania powinny poprzedzać okres wstąpienia dziecka do szkoły, a tym samym wskazywać na stopień jego dojrzałości umysłowej. Podobnie interesujące są propozycje badań nad rozwojem mowy, uczuć i czynności dziecięcych. Dawid badał dzieci ze środowiska miejskiego i wiejskiego, dokonując analizy porównawczej. Zasób doświadczeń i wyobrażeń pozwolił poznać wiadomości jednostki o świecie zwierząt, roślin, o zjawiskach natury, o pracy ludzkiej w mieście i na wsi. Badania tego typu kontynuowała dalej Aniela Szycówna¹.

Ważnym przedmiotem zainteresowań naukowo-badawczych J.W. Dawida była nauka o rzeczach, symptomatyczna również dla edukacji wczesnoszkolnej. Przez naukę o rzeczach rozumiano wówczas poglądowe nauczanie, zapoznające dzieci z najbliższym otoczeniem, rozwijające i kształtujące ich spostrzegawczość, zdolność obserwacji oraz wprowadzające elementy wiedzy wtedy, kiedy z powodu niskiego poziomu rozwoju intelektualnego nie mogły jeszcze one zaznajamiać się z żadną nauk.) w sposób systematyczny. Dawid, ostro krytykując system 1'Yóbla w Nauce o rzeczach, zaproponował nową koncepcję zajęć przedszkolnych²:

• Zajęcia powinny być oparte na poznawaniu przedmiotów, w naturalnym środowisku i we wzajemnym powiązaniu.

• Z planu pracy wychowawczo-dydaktycznej przedszkoli należy odrzucić czynności typu: przeplatanie, wykluwanie itp. Dzieci mogą zajmować się tą pracą tylko wtedy, gdy mają na to ochotę.

® Należy obniżyć skalę wymagań wobec najmłodszych, tak aby nie musieli korzystać z pomocy dorosłych.

• Przedszkola powinny zrezygnować z pedantyzmu i rygorystycznego prowadzenia zajęć.

Naukę o rzeczach należało rozpoczynać z dziećmi w wieku 3-4 lat i prowadzić przez cały okres przedszkolny. Jako pomoce naukowe do jej realizacji posłużyły: naczynia, deseczki, cegiełki, proste narzędzia stolarskie itp. Ponieważ Dawid posługiwał

i«; zasadą koncentraqi i poznawania rzeczy według „zbiorów imIoralnych" mówiono o nim jako prekursorze nauki całościo-w Polsce. W ostatnich latach życia zainteresowania Dawi-

• l,i koncentrowały się wokół problematyki pedeutologicznej,

• w szczególności dotyczyły osobowości i kształcenia nauczy-

• kIi Zapoznawał czytelników z bardzo szerokim wachlarzem

• ••• li, wchodzących w skład etyki zawodowej - wychowawcy,

I lory przyjmując na siebie obowiązki dydaktyczno-wychowaw-

• /•■ bierze olbrzymią odpowiedzialność⁶¹.

W dziele „O duszy nauczyciela" przedstawił profil doskona-I* go wychowawcy, dobrego przewodnika, doradcy i przyjaciela i i• ■ cka pedagoga „z duszą".

i* bu I )ewey (1859-1952)

Amerykański filozof, programista, pedagog, psycholog, so-

• i"i*-g, lwórca szkoły eksperymentalnej, profesor uniwersytetu

■ "iii w Chicago, Nowym Jorku. Prace: Moje pedagogiczne credo Szkoła i dziecko (1909), Jak myślimy (1910), Demokracja

■ #i*i/i hawanie (1916) i inne. Swoją koncepcję pedagogiczną oparł " i pmlslawach prądu filozoficznego zwanego pragmatyzmem idziałanie) oraz na psychologii i soqologii. Poddał

ii ej krytyce zasady dawnego wychowania, zupełnie inaczej i • i * i* na życie psychiczne jednostki. Zagadnienia wychowania i ' ■ < I ■• / kolnego poruszył w wielu swoich pracach, nawiązując

■ i- y.lnnu Frobla. Podkreślał również istotę zabawy. Uważał,

min określenie „zabawa" oznacza pewną postawę psychicz-n i d iccka, a nie jego czynności zewnętrzne⁶². Nie można w niej " " " n i i ia rzucać. Jest tą formą aktywności, w której najmłodsi re-

• l i uj,| swoje dążenia, rozwijają potrzeby zdolności i zaintereso-

nna na coraz wyższym poziomie. W jego poglądach szczegól-" miejsce zajęła wolność dziecka, indywidualizm pedagogicz-

• i7 i vvs| 'oldziałanie, natomiast wychowanie, według Deweya, to i-'... , , który ma ułatwić przystosowanie się jednostki do zmie-

' | I .nitowiliczek, Współczesny nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, a jego osobo-komjieleiicie i Iwórc.-itać iieila^ii .-iia, w: Profil komprtailnego nauczyciela iv euro-i Oi / kole, u'ii M. Hl.niinik i a,v.iar/, I). Kukla, C 7<,\stoi howa 2007, s. 131.

I I >i^,wey, Moje jieila^o^iiiie cieilo, I wów b)33, s. 148.

W. Bobrowska-Nowak, Historia wychoiuania przedszkolnego..., dz. cyt., s. 202-203.

^wl Tamże,.,, u. 204.