podst pedagogiki przedszkolnej z metodyka
6

36 Rozdział 1

W latach 1838-1840 publikował własny tygodnik pedagogiczny „ S o n t a g s b a 1 a 11". Wygłaszał również wykłady i odczyty popularyzatorskie w większych miastach Niemiec dla nauczycieli i rodziców, posiadających małe dzieci. Przekonywał czytelników i odbiorców o tym, że wychowanie jednostki w okresie przedszkolnym jest najistotniejszym zadaniem społeczeństwa. Domagał się wprowadzenia najnowszych metod pracy z najmłodszymi. W latach 1837-1850 opracował projekt wzorowego zakładu, któremu nadał nazwę „ogródek dziecięcy", odpowiadający dzisiejszej placówce przedszkolnej. Uznawał go za najwłaściwszą formę wychowania wszystkich dzieci bez względu na pochodzenie. Ogromną rolę przypisywał domowym sposobom ich opieki i wychowania, prowadząc ciągle ścisłą współpracę z ogródkiem. Wracając do sposobów pracy z najmłodszymi -czyli metod - Fróbel wyraźnie je oddzielał i różnicował od tych stosowanych w klasach starszych. W słynnych freblówkach najważniejszą rolę odgrywały zabawy i gry prowadzone zbiorowo w grupach rówieśników. W ogródkach „Dzieci w wesołej i zwinnej zabawie winny wszechstronnie ćwiczyć i kształcić swoje uzdolnienia (...), a ogródek ma zapewnić im odpowiednie zajęcia, ćwiczyć ciało, pobudzać duszę do poznawania natury i otaczającego świata"⁴⁵-. Autor posługiwał się metaforą: dziecko to roślina, szkoła to ogródek, nauczyciel - to ogrodnik dziecięcy. Sam działał i wzywał innych do samodzielnych i twórczych działań pod hasłem „Pójdźcie, żyjmy dla naszych dzieci".

Dla takiego wychowania i nauczania ogródkowego opracował historycznie wartościową metodykę zabaw i zajęć dziecięcych, wyznaczając im centralną rolę, dostosowując je do kolejnych etapów rozwoju. Pierwszym „darem" (zabawką) dziecka powinna być piłka, która stanowi podstawę wszystkich innych zabaw dydaktycznych. Drugim „darem" jest kula, która - zda niem Frobla - należy do najbardziej idealnych kształtów wy stępujących w przyrodzie. Zabawę piłką uważał za najlepszy środek rozwijający myślenie, spostrzegawczość, uwagę i refleks. Kula zmieniając swoje położenie*, przyczynia się do rozwoju mowy dziecka, zmusza do określania stosunków przestrzeń ^{1 2}

mi* i* I' n wy, jakości itp. Do tego rodzaju zabaw należy używać IfHW" i *'!«>mwych piłek. Kolejnymi „darami" są walec i sześcian. M'*"T"l"wanie tymi bryłami stwarza różnorodne możliwości pi.ttty' u\ w.mia kształtów, linii, ciężaru, koloru itp. Psychikę k •* * '■ ■ i najbardziej rozwija sześcian, gdyż można go podzielić on » il ir możliwe sposoby, na mniejsze trójkąty, sześciany łM *' I 'o . ,| rolę wychowawczą przypisywał klockom, a także JUMlMWnniii, rysowaniu, lepieniu, klejeniu, wyszywaniu, wzor-oi²1.....m/yco i zajęciom ruchowym. Głównym celem i zada

li- - limit |oi iowania „ogródków dziecięcych" było wszech-

...... i a \ ęolowanie najmłodszych do dalszych stadiów wy-

If" am i i nauczania.

'    '-ha. li cenionym pedagogiem był J a n Vlastimir

Pf I • o . I a (I H 0 3 -1 8 4 4). Uważał on, że ochronki powinny aą piei ws/.ym szczeblem oświaty, propagował świeckość, Min _: i a,! u r.t i ciągłość tych placówek oświatowych. Rozpo-■ < ' h i u ai itr 111 wychowania przedszkolnego w USA zajęło się Wm* yniwn l’izedszkoli⁴⁷(1816), które czerpało wzory z dzia-Iłhli 1» i •" Iniuiel Kohorta Owena.

i ' mim l 'inlliijewic/ Uszyński (1824-1870)

Mh*'\ j I i pedagog, publicysta, autor podręczników: Narodo-¹    " i ’ i< -cięcy świat. Dzieła: Podróż pedagogiczna do Szwaj-

¹ i i'* b ² Ituoiek juko przedmiot wychowania (1868), Pisma peda-' i ² • • 1'1'i‘M. I. i 2. wyd. polskie). W swoich poglądach M*ł v* i"-' mię przedszkolne Uszyński domagał się jednolitego i mu |" dagogicznogo, obejmującego dzieci od najmłodszych ¹ ■ i i..11lęcia dojrzałości społecznej⁴⁸. Uważał, że należy - mi.....u .ipierać się na psychologii myślenia i stosować za-

■ > ²» i I i 11 > \' i) s c i

i f "i - " i. et ach rozumiał jako naukę poglądową. Wska-d • o \ warunki nowoczesnego wówczas nauczania poił r t"    | a zęgolowanie nauczycieli, wyposażenie w prace

••ml .u . ("hi.i. ki), zrozumienie roli oraz potrzeb wczesnego

i m, i, | | / h .hiiiii nn/i liotumini..,, tlz. cyt., s, I 16.

■ i'"l..... I i Nowiil', / Inlnim nij/clidwmuii..., (Iz, cyl,, s. 353.

*!•' V" rńilhi ilu il irjnm I II h, I*)',*

1

⁴⁵ S. Woio.s/.yn, Źródłu do d/ic/óio wj/i howmiiti i nn/:di jirilnyoyji nrj. Pcdnyoyikii

2

szkolnictwo w XI •dilln m. ivyl II .inicniom', !• iclrc l‘W, I II, n. 77 78.