83838

. WOJNA JOM KIPPUR 1973 r.

Wojna Izraela z koalicją Egiptu I Syrii w 1973 roku (znana także jako wojna październikowa lub wojna ramadanowa; hebr. onison di¹, Milkhemet Yom HaKIpurim, arab.    f)arb Tishrin), trwająca od 6 do 22/24 października.

Wojna rozpoczęła się w dniu żydowskiego święta lom Kippur. od zaskakującego uderzenia połączonych sił Egiptu i Syrii. Najechały one Półwysep Svnai i Wzgórza Golan. które pozostawały w posiadaniu Izraela od 1967 roku, od czasu wolny sześciodniowej.

Egipcjanie i Syryjczycy posuwali się naprzód przez pierwsze 48 godzin inwazji, później jednak szala przechyliła się na korzyść Izraela. W drugim tygodniu wojny, Syryjczycy zostali wyparci z całego terytorium Wzgórz Golan. Na Synaju Izraelczycy uderzyli w przerwę pomiędzy dwiema armiami, którze przekroczyły Kanał Sueskl (gdzie znajdowała się dawna linia przerwania ognia), co spowodowało odcięcie tych oddziałów od zaopatrzenia z kraju.

Pziałania wojenne

Egipt i Syria podjęły próbę odzyskania siłą terytorium znajdującego się pod izraelską okupacją. Ich armie przypuściły skoordynowany atak 6 października 1973 r„ w czasie muzułmańskiego święta Ramadan. które zbiegło się w tym roku z żydowskim świętem lom Kippur. Siły syryjskie zaatakowały fortyfikacje na Wzgórzach Golan. natomiast siły egipskie - fortyfikacje wzdłuż Kanału Sueskiego I na Półwyspie Svnai. Oddziały te zadały armii izraelskiej ciężkie straty. Jednak po ponad dwóch tygodniach walk i uruchomieniu amerykańskiego mostu powietrznego z dostawami materiałów wojskowych, Izrael odepchnął siły arabskie na ich pozycje wyjściowe.

Eoiloa

22 października ogłoszono zawieszenie ognia, ale zaufanie opinii publicznej w Izraelu zostało nadszarpnięte - kraj okazał się nieprzygotowany na niespodziewany atak i niezdolny do szybkiego odparcia go. Za brak przygotowania obwiniono ministra obrony Mosze Daiana i zażądano jego rezygnacji. Przewodniczący Sądu Najwyższego powołał komisję do zbadania postępowania dowództwa w czasie wojny. Komisja zaleciła rezygnację szefa sztabu, ale zrezygnowała z oceny Dajana. Prasa i opinia publiczna potępiły go jednak, a po uroczystym pogrzebie wojskowym ofiar wojny, w czasie którego rodzice zabitych żołnierzy nazwali go mordercą ich synów, Dajan złożył w 1974 r. swą rezygnację premier Goldzie Meir.

W Egipcie I Syrii wojnę uznano za zwycięstwo. Nieprzenikniona linia obronna Bar Lev została przełamana, lotnictwo izraelskie poniosło ciężkie straty, a mit o niezwyciężoności izraelskiej armii został rozbity na Półwyspie Synaj i Wzgórzach Golan. Izraelczycy zostali zmuszeni do rezygnacji z niektórych wcześniejszych zdobyczy terytorialnych w drodze serii umów z Syrią i Egiptem, którym patronował amerykański sekretarz stanu Henry Kissinaer. aczkolwiek nie zawarto jeszcze szeroko zakrojonego paktu pokojowego, do którego dążyła kierowana przez Rosjan i Amerykanów bliskowschodnia konferencja pokojowa.