• relacyjny - wysłuchiwał relacji posłów z sejmu walnego i decydował o przyłączeniu się do jego decyzji, a także ustalał sposób rozdziału podatków uchwalonych na sejmie. Sejmiki relacyjne odbywały się od 1589.
• elekcyjny - wybierał w poczwórnej liczbie kandydatów na wakujące urzędy podkomorzego, sędziego ziemskiego, podsędka i pisarza ziemskiego, a w Wielkim Księstwie Litewskim również na urząd marszałka sejmikowego
• kapturowy - zwoływany na czas bezkrólewia dla wybrania władz konfederacji i sądu kapturowego
• deputacki - W7bierał deputata do Trybunału Koronnego i Litewskiego
• gospodarczy - w XVII wieku w okresie "rządów sejmikowych" zajmował się sprawami gospodarczymi i po 1677 wybierał deputatów do Trybunału Skarbowego Radomskiego
Wyrazem rosnącej roli szlachty na sejmikach było wybieranie przewodniczącego obradom, marszałka spośród szlachty.
Sejmik wybierając posła układał instrukcję dla niego, określając tym samym granice jego działania na sejmie walnym. Mogły w nich warunkować swą zgodę dla uchwał sejmowych od przyjęcia swych postulatów lub dawać posłowi swobodę działania. Poseł, który działał sprzecznie z instrukcją, nie był karany - jedyną konsekwencją było niewybieranie go następnym razem. Niektóre postanowienia sejmu walnego wymagały zatwierdzenia przez sejmik. W przypadku odmowy, król zwracał się z prośbą do opornego sejmiku by ten jednak zatwierdził rozpatrywaną ustawę.
Posłowie poszczególnych prowincji zbierali się na sejmikach generalnych by ustalić swoje stanowisko przed obradami sejmu walnego.
Uchwały sejmikowe zwano laudami. Od końca XVI wieku wpisywano je zwykle do ksiąg grodzkich.
W XVII wieku w obliczu bezwładu władzy centralnej sejmiki przejęły znaczną część jej uprawnień (egzekucja i redystrybucja podatków, powoływanie żołnierza, zarząd lokalny). Te tzw. "rządy sejmikowe" zostały zniesione
w 1717._
Sejmik województwa (potocznie: sejmik wojewódzki) jest organem stanowiącym i kontrolnym samorządu województwa, który tworzą radni, wybieram w wyborach bezpośrednich. Jego kadencja trwa cztery lata. licząc od dnia wyborów.
Sejmik jest przede wszystkim odpowiedzialny za rozwój cywilizacyjny w skali regionu, a więc za politykę regionalną.
Struktura sejmiku
Sejmik województwa wybiera ze swojego grona przewodniczącego i wiceprzewodniczących, którzy nie mogą wchodzić w skład zarządu województwa, a więc w skład organu wykonawczego.
Przewodniczący sejmiku województwa organizuje pracę tego sejmiku i prowadzi jego obrady. Może on powierzyć wykonywanie tych czynności jednemu z wiceprzewodniczących sejmiku. Przewodniczący sejmiku nie ma uprawnień do reprezentowania województwa na zewnątrz. Pełniona przez mego oraz przez wiceprzewodniczących funkcja ma charakter społeczny.
W skład sejmiku województwa wchodzą radni wybrani w wyborach bezpośrediuch w liczbie:
• trzydziestu w województwach liczących do 2 000 000 mieszkańców.
• oraz po trzech radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 000 mieszkańców.
Kompetencje sejmiku
• Sejmik stanowi akty prawa miejscowego, w tym statut województwa (jest on uchwalany po uzgodnieniu z Prezesem Rady Ministrów), zasady gospodarowania mieniem wojewódzkim, a także zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
• Sejmik uchwala strategię rozwoju województwa oraz wieloletnie programy wojewódzkie. Do wyłącznej właściwości sejmiku należy również uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego.
• Sejmik uchwala także programy wojewódzkie shiżące realizacji ponadlokalnych i regionalnych celów publicznych.
• Do wyłącznej właściwości sejmiku należy podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej, podejmowame uchwały w sprawie szczegółowości układu wykonawczego budżetu województwa.
• Sejmik uchwala również budżet województwa i określa zasady udzielania dotacji z budżetu województwa.
• Rozpatruje sprawozdaiua z wykonania budżetu, sprawozdania finansowe województwa oraz sprawozdania z wykonalna wieloletnich programów województwa.
• Podejmuje uchwały w sprawie udzielenia lub meudzielenia absolutorium zarządowi województwa z tytułu wykonania budżetu.