działalności ustawodawczej tzn. mówi jakiego rodzaju ustawy są w wyłącznej gestii państwa federalnego, a co może sobie podmiot takiego państwa sam ustalać.
zasada wyłącznej kompetencji związku i sfery tzw. konkurencyjnych kompetencji np. Austria, RFN.
trójczłonowy system rozgraniczania kompetencji, polegający na wyróżnieniu wyłącznych kompetencji związku, wyłącznych kompetencji części składowych związku i władz podmiotów federacji np. Indie.
Wśród ponad 160 państw członkowskich ONZ jedynie około 30 to różne formy państw złożonych.
Konfederacja - istota i rodzaje.
To tzw. federalizm międzypaństwowy. W państwach złożonych icli części składowe zachowują pełny lub ograniczony zakres suwerenności. Każda z nich ma określone kompetencję i swój własny system organów prawodawczych, wykonawczych i sądowniczych. Możemy wyróżnić następujące rodzaje takich państw:
1) Unia personalna- jest związkiem dwóch lub więcej państw poprzez osobę wspólnej głowy państwa, z zachowaniem odrębnego systemu instytucji państwowych np unia polsko-węgierska za czasów Ludwika Andegaweńskiego po śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 r. czy liczne unie polsko-litewskie.
2) Unia realna- jest związkiem dwóch lub więcej państw będących podmiotem prawa międzynarodowego. W ramach unii realnej sprawy zagraniczne, wojskowe, finansowe dotyczą wszystkich państw; tai charakter miała Unia Lubelska, zawarta między Polską a Litwą w 1569 r.
3) Konfederacja- jest związkiem państw powołanym w celu realizacji określonych zamierzeń. Organy konfederacji wykonują władzę za pośrednictwem państw członkowskich. Konfederacja prawie nie ogranicza suwerenności poszczególnych państw, ale pewne funkcje zobowiązują się one wypełniać wspólnie. Państwa wchodzące w skład konfederacji zachowują kompetencje kompetencji tza prawo do ustalania własnej kompetencji, jak i kompetencji wszystkich jednostek polityczno-prawnych we własnym obrębie. Pozostają państwami suwerennymi i utrzymują swoją osobowość międzynarodowa. Stosunki między członkami konfederacji mają charakter prawnomiędzynarodowy. Najczęściej powoływany jest wspólny organ w formie zgromadzenia parlamentarnego, w którym części składowe związku są równoprawne w glosowaniu, tzn. mają po jednym glosie, niezależnie od wielkości państwa, liczby mieszkańców, bogactw materialnych itp. np. Unia Europejska podobno jest konfederacją ale inne przykłady to np. Szwajcaria 1803-1848, Związek Niemiecki 1815-1866, USA 1778-1787, a więc dawno i nieprawda.
4) Federacja- to państwo związkowe, jego części mają samodzielność prawną i określony zakres samodzielności politycznej. Części składowe ( stany, kantony, prowincje, państwa) są podmiotami federacji i mają własny podział administracyjno-prawny. Współcześnie jest to najczęściej występująca forma państwa złożonego, federacje tworzą się głównie:
- w ramach ograniczania uprawnień państw członków w ramach konfederacji tak było w Szwajcarii czy USA.
dobrowolnej umowy między państwami
- wcielania terytoriów np. Nowa Funlandia do Kanady dekoncentracji jednolitego państwa np. w 1988 parlament Belgii przyjął ustawę, mówiącą że królestwo Belgii przeobrazi się w państwo federacyjne złożone z Brukseli, Flandrii, Walonii.