PODZIAŁ KOMPETENCJI MIĘDZY UE A PAŃSTWAMI
• Lizbona zmieniła
• nowy podział:
1. kompetencje wyłączne
0 tylko UE może wydawać akty prawne w zakresie tych spraw
O akty prawne mogą wydawać też państwa, ale z upoważnienia UE, w sytuacjach:
a) UE wydaje rozporządzenie/dyrektywę/decyzję, a w przepisach końcowych wskazuje, jakie kwestie może państwo regulować (taki akt prawny musi być przesłany do KE); upoważnienia:
x fakultatywne (państwo może wydać jakieś akty) x obligatoryjne (państwo musi wydać jakieś akty)
b) gdy nie ma w akcie unijnym takiej możliwości, to państwo występuje do KE o upoważnienie do wydania aktu krajowego
c) w akcie unijnym może być zakaz wydawania aktów wykonawczych do aktów unijnych lub ustaw implementujących (jak nie ma zakazu, państwo może wydać); akt wykonawczy musi być przesłany do KE w ciągu 7 dni (jakKE milczy, to akceptuje)
O sprawy:
a) unia celna
b) ustanawianie reguł konkurencji niezbędnych do funkcjonowania rynku wewnętrznego
c) polityka monetarna wobec państw strefy euro
d) zachowanie morskich zasobów biologicznych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa
e) wspólna polityka handlowa
f) zawieranie umów międzynarodowych (jeśli to wynika z prawa ustawodawczego lub jest konieczne ze względu na umożliwienie UE wykonania jej wew. kompetencji lub jakby to miało wpływ na zasady ustrojowe UE; UE może też poprosić państwa o zawarcie umowy
2. kompetencje dzielone/powierzone
O wokół nich skupia się zasada pomocniczości
O prawo to jest oceniane z punktu widzenia proporcjonalności i pomocniczości przez TSUE
O wg Lizbony - parlamenty narodowe oceniają, czy nie są naruszone zasady proporcjonalności i pomocniczości
O obszar konkurencji między UE a państwami członkowskimi
O gwarantują pewną elastyczność w UE
3. kompetencje pomocnicze/wspomagające
O funkcja pomocnicza UE
O polityka socjalna, kwestie zdrowotne, rozwój technologiczny i wynalazczości
O UE może wezwać do zrobienia czegoś, ale nie bez zgody państw członkowskich