W systemach parlamentarnych rządy są formowane z poparciem większości parlamentarnej
Parlamenty wykonują swoją funkcję kontrolną wobec rządów za pomocą zróżnicowanych środków oddziaływania
• w systemie parlamentarnym są to:
a. ) debata wstępna tzn. dyskusja nad proponowaną polityką rządu
b. ) sprawozdania z realizacji zadań
c. ) komisje parlamentarne
d) komisarz parlamentarny (ombudsman), kontrolujący decyzje z punktu widzenia ich legalności i trafności
e. ) pytania i interpelacje poselskie
f. ) wniosek o wotum nieufności
• w systemie prezydenckim zasadniczą formą kontroli administracji są różnego rodzaju
komisje parlamentarne podkomisje pariamentame
Parlamentaryzm zracjonalizowany.
Kompetencje dwuizbowego parlamentu i rządu są w miarę zrównoważone, a prezydent jest odseparowany od bieżących sporów politycznych i pełni funkcje wyłącznie reprezentacyjne. Taki system (parlamentarno- gabinetowy zracjonalizowany) w myśl Konstytucji z 1997 występuje na przykład w Polsce.