84256

14. Przy jakim składzie granulometrycznym gleby występuje większe zagrożenie zamulaniem cząsteczkami gleby?

Do gleb, w których procesy zamulania drenów występują najintensywniej, należą przede wszystkim utwory pyłowe zawierające ponad 40% części pylastych o średnicach 0,1 -0,02 mm. Szczególne zagrożenie stanowią cząstki pyłu grubego o średnicach 0,1 - 0,05mm, które wymyte do drenu osadzają się w nim nie poddając się sile unoszącej wody. Nasilone procesy zamulania drenów występują też w glebach zawierających ponad 45% frakcji piaszczystych 0.1-1 mm a zwłaszcza piasku drobnego 0,l-0,25mm i średniego 0,25-0,5mm. Gleby silnie uwodnione zawierające znaczne ilości pyłu grubego i piasku drobnego przechodzą w stan płynny - kurzawkę i powodują bardzo szybkie zamulanie drenów. Cząstki pyłu drobnego, a tym bar dziej cząstki splawialne o średnicach mniejszych niż 0,02mm, są na ogól unoszone pizez wodę i nie powodują zamulania drenów. W glebach zwięzłych - glinach i iłach zamulanie drenów jest mało prawdopodobne

15. W glebach o jakich cechach może występować zarówno pierwotne jak i wlórnc zagrożenie zamulania drenów cząstkami gleby i jak im zapobiegać.

Do zamulania początkowego skłonność wykazują niemal wszystkie grunty oprócz piasków grubych i iłów. W glebach drobnoziarnistych o równomiernym uziamieniu takim jak: piaski luźne drobne i średnie, slabogliniaste, gliniaste lekkie i mocne pylaste powstają wnoszenia nazywane zamuleniami stałymi lub wtórnymi W glebach mineralnych i w torfach procesy zamulania drenów są mniej intensywne Zapobieganie:

-układanie rurek ceramicznych tak, aby szerokość szczelin wlotowych była możliwie jak najmniejsza (0,5-lmm, max.l,5-2mm).

-stosowanie większych spadków'

-stosowanie otulin z materiałów filtracyjnych, których przepuszczalność, jest co najmniej 10-krotnie większa od przepuszczalności gleby drenowanej.

-Stosowanie rurek karbowanych z PCW, bo ich zamulanie cząstkami gleby jest mniejsze niż rurek ceramicznych.

-Gdy tylko w początkowym okresie: bezpośrednio po wykonaniu drenow ania stosować filtry w postaci obsypek lub otulin z materiałów organicznych ulegających po pewnym czasie rozkładowi (słoma, torf, paździerze lniane i konopne, mech, ściółka oraz gleba próchniczna o gruzelkowatej strukturze i dużej przepuszczalności, co najmniej 6-10 razy większej niż przepuszczalność gmntu rodzinnego). Miąższość warstwy obsypki z gleby próchnicznej, co najmniej l5-20cm, a ze ściółki lub piasku i żwim 5-10cm zszywanych nićmi, grubości 1,3-2cm. Słomę w warstwie stanowiącej zabezpieczenie filtracyjne układa się luźno na nuociągu lub w postaci mat.

-Gdy stale zagrożenie: stosow'anie filtrów trwałych (gmby piasek i żwir, żużel, granulaty syntetyczne i włókniny syntetyczne produkow'ane w postaci mat o grubości 1 -5mm Też można stosować okładziny z materiałów organicznych (słona, susz, trociny, nienamulonego, słabo lub średnio rozłożonego torfu i in.) z równoczesnych stosowaniem podsypki i obsypki wokół drenów z gleby próchnicznej charakteryzującej się dobrą gnizelkowata strukturą.

16.    Oceń przebieg zamulania drenów w glebach zwięzłych oraz w glebach luźnych. Scharakteryzuj tzw. zamulanie początkowe (pierwotne) oraz zamulanie wtórne drenów, podaj sposoby zapobiegania ich występowaniu.

Procesy zamulania są najintensywniejsze bezpośrednio po wykonaniu nowego drenowania. Jest to tzw zamulanie początkowe. Przy dopływie wody do drenów w glebach niespoistych, zawierające znaczne ilości pyłu grubego i piasku drobnego, ilość transportowanych cząstek