Humanizm:
a) założenia kultury renesansowej: pojawiła się w wieku XVI
odrodzenie wyrażało nowe nurty związane z postępem techniki, nauki i ekonomii przedstawiał nowy obraz struktur społecznych
odrodzenie było przewrotem w pojęciacli religijnych i renesansem w kulturze duchowej
rodził elementy wczesnego kapitalizmu (pojawił się zupełnie nowy pogląd na „robienie"
pieniędzy)
- nad tą epoką unosił się „bmZuazyjny duch” nastąpiło zbliżenie polityki do nauk prawnych
nastąpił powrót do antycznej myśli filozoficznej, prawnej, kulturowej (obok „pogańskich" Greków
i Rzymian, czytano również „czyste" słowa Clirystusa)
realizm i racjonalizm - to główne elementy pizy ocenianiu rzeczywistości
trzeba podkreślić, że odrodzeiue nie odrzucało religii, zgłaszało jedynie kategoryczny protest
pizeciwko tradycji kościelnej (powTÓt do korzeni clirześcijaństwa)
poglądy ukazywane w tej epoce, stały się dobra pożywką dla nurtów refonnacyjnych
nastąpiło odejście od teocentiyzmu ku antropocentryzmowi
głoszono pogląd że człowiek jako jednostka indywidualna, swobodna, nie jest biernym „narzędziem” w bożym planie zbawienia świata (ideałem epoki jest jednostka wielkoduszna, odważna i utalentowana)
wraz z nowym mułem myślowym zaczęły zachodzić realne procesy polityczne i walki o władzę
b) nurty dyskusji politycznej XVI wieku:
Wydarzenia, jakie zaistniały' w XVI wieku (wyodrębnienie stanowego ustroju, wojny religijne i związane z tym problemy tolerancji) wymagały teoretycznego wyjaśnienia. Przed władzą państwową i ekipą rządzącą pojawiły się trudne zadania ideologicznej (i nie tylko) walki z poglądami wszelkich ruchów i mas plebejskich (konflikty społeczne o różnym podłożu). Doktrynalnego uzgodnienia wymagały żywe tendencje do reformy ustroju politycznego, zmierzające do usprawnienia i unowocześnienia aparatu władzy (określenie rzeczywistych podstaw prawnych władzy i celów organizacji państwowej). Wszystko to stanowiło potężny bodziec dla postępu nowoczesnej doktryny polityczno-prawnej (mnogość nurtów' i ośrodków' propagandowych, nowe idee).