84956

Uznanie administracyjne, kontrola, sposoby formułowania upoważnień do uznania administracyjnego

Uznanie administracyjne polega na przyznaniu organom administracji publicznej możności dokonania wyboru spośród dwóch lub więcej dopuszczanych przez ustawę, a równowartościowych prawnie rozwiązali, przy czym wybór ten nie jest zupełnie dowolny i swobodny, ale jest ograniczony przez ustawodawcę w samej normie wprowadzającej uznanie. Różne formuły i zwroty językowe są traktowane przez doktrynę i orzecznictwo jako upoważnienie do uznania, najczęściej używanym zwrotem tego rodzaju jest sformułowanie „organ może”, inne formy stosowane są rzadziej, wśród nich są konstrukcje, za pomocą których ustawodawca daje organowi do wyboru dwa lub więcej konkretne rozwiązania, które będą musiały zostać zawarte w treści aktu administracyjnego (np. „organowi służy prawo”, „organ jest upoważniony”, „wymaga zgody”)

Kontrola aktów' swobodnych przez sąd administracyjny polega na badaniu, czy nie zostały przekroczone granice uznania i czy podjęte rozstrzygnięcie nie było dowolne, NSA ustalił sposoby poszerzenia kontroli aktów swobodnych, które obejmują min.:

•    Zmierzanie do wąskiego, bardzo konkretnego definiowania uznania i ustalania wąskich jego granic, określanych w każdym konkretnym przypadku

•    Przyjęcie, że nie ma aktów z „definicji”, w całości uznaniowych

•    Lansowanie poglądu, że uznanie jest tylko formą uelastycznienia administracji i pewną szczególną formą stosowania prawa o charakterze w^ryjątkowym

•    Konsekwentne oddzielanie uznania od interpretacji pojęć nieostrych

•    Przyjęcie, że każdy akt, nawet taki, który wynika z normy uznaniowej, może i powinien być kontrolowany z punktu widzenia zgodności z ogólnymi zasadami praw^ra, w tym z Konstytucją i zasadami ogólnymi KPA

•    Przyjęcie, że każdy akt, także swobodny, może i powinien być kontrolowany z punktu widzenia zgodności z nonnami procesowymi

•    Wkraczanie przez sąd w granice słuszności przez twierdzenie, że naruszenie zasad słuszności przy uznaniu administracyjnym byłoby dowolnością, godzącą w upoważnienie do uznania