Niwelacja astroniomiczna.
Jest to metoda wyznaczania odstępów pomiędzy elipsoidą a geoidą oparta na znajomości odchyleń pionu. W tym celu w terenie zakłada się punkty, na których zostają wyznaczone wielkości astronomiczne a wielkości geodezyjne otrzymujemy z obliczeń.
Zasada niwelacji astronomicznej jest następująca:
Punkt A leży na geoidzie, jak i elipsoidzie, wysokość tego punktu nad elipsoidą wynosi 0 I ha = 0}.
Odchylenie w tym punkcie Q; natomiast w kierunku azymutu a, jego składowa Qa.
Jeżeli weźmiemy punkt B położony na geoidzie w dowolnie bliskiej odległości ds. od punktu A i wzniesione nad elipsoidą o dli to wielkość tą wyliczymy: dli = Qa ds. Wzór ten odnosi się do całego szeregu elementarnych odcinków tworzących profil geoidy o kierunku a.